„Nie ma dziecka w Ravensbrück bez nauki” to idea, która przyświecała polskim nauczycielkom więźniarkom niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Ravensbrück. Tajne nauczanie stanowiło jedną z form oporu przeciwko terrorowi panującemu za obozowymi drutami. Znamionowało również wysokie morale więzionych kobiet. Innym wyrazem nieugiętej postawy Polek było powołanie działającej konspiracyjnie drużyny harcerskiej „Mury”, której członkinie starały się nieść pomoc współwięźniarkom. O tych dwóch fenomenach obozowego podziemia – edukacji i harcerstwie – opowiedziano wczoraj w Miejskiej Sali Koncertowej w Radzyminie. We wskazanym miejscu odbyły się dwa spotkania edukacyjno-historyczne w ramach projektu „Przekazywanie pamięci. Prezentacja książki Wandy Kiedrzyńskiej pt. „Ravensbrück – kobiecy obóz koncentracyjny””. Pierwsze przeznaczone było dla młodzieży. Opowiedziano między innymi o inteligencji, wytrwałości, ofiarności i sprycie. Wymienione cechy były nieodzowne, aby w ciężkich warunkach obozu koncentracyjnego brać udział w zajęciach lekcyjnych i zbiórkach harcerskich oraz pomagać innym osadzonym. Podczas drugiego ze spotkań, gdzie audytorium tworzyły osoby dorosłe, więcej uwagi poświęcono zbrodniczym eksperymentom medycznym przeprowadzanym w KL Ravensbrück na polskich więźniarkach. Wśród kobiet poddanych tym doświadczalnym operacjom, które w obozie nazywano „królikami”, znalazły się między innymi Wanda Półtawska oraz Maria Kuśmierczuk. Przybliżono również kwestię pomocy niesionej operowanym przez pozostałe więźniarki. Powyższe zagadnienia ujęte są we wspomnianej książce Wandy Kiedrzyńskiej, a egzemplarz III wydania wręczono uczestnikom na zakończenie każdego ze spotkań. O losach Polek więzionych w KL Ravensbrück opowiadali Hanna Nowakowska, prezes Fundacji Cultura Memoriae, oraz kapelan środowiska byłych więźniarek ks. dr Robert Ogrodnik. Z ramienia Muzeum Więzienia Pawiak – oddziału Muzeum Niepodległości w Warszawie spotkanie prowadził kustosz Robert Hasselbusch. Składamy podziękowania Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Radzymin za pomoc w organizacji obu spotkań, a gościom, w tym miejscowym pedagogom i młodzieży, za przybycie na to wydarzenie. Poniżej prezentujemy kilka zdjęć autorstwa p. Grzegorza Jelenia, któremu dziękujemy za ich udostępnienie.