Informujemy, że od 1 maja br. zmianie ulegają ceny biletów: ulgowy – 5 zł, normalny – 8 zł.

Piątek 26 marca 1943 r. godzina 17.30, w samym środku okupowanej przez Niemców Warszawy ruch jak co dzień. Ciężarówka więzienna marki Renault, tzw. „buda” przewożąca ludzi z głównej kwatery gestapo w al. Szucha na Pawiak, mknie ulicami stolicy i zbliża się do Arsenału. Wśród ponad 20 więźniów jadących tym samochodem znajduje się podharcmistrz Jan Bytnar ps. „Rudy”. Uczestnik wielu akcji Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”, członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów, aresztowany trzy dni wcześniej przez hitlerowców, więziony na Pawiaku i bestialsko katowany podczas przesłuchań w al. Szucha przez gestapowskich oprawców. Nagle, gdy ciężarówka wjeżdża na skrzyżowanie Bielańskiej, Długiej i Nalewek pod Arsenałem, rozlegają się strzały. W stronę szoferki, gdzie siedzą gestapowcy z eskorty, lecą butelki z benzyną. W ten sposób członkowie Grup Szturmowych Szarych Szeregów, w sumie 28 chłopców pod dowództwem Stanisława Broniewskiego ps. „Orsza” oraz Tadeusza Zawadzkiego ps. „Zośka”, rozpoczęli akcję mającą na celu uwolnienie „Rudego”. W ciągu około pięciu minut młodzi konspiratorzy zatrzymali ciężarówkę, zlikwidowali gestapowską eskortę oraz uwolnili więźniów, wśród nich swojego kolegę i przyjaciela „Rudego”. Przytoczone wydarzenie jako „Akcja pod Arsenałem” przeszło do historii wśród najbardziej spektakularnych i brawurowych operacji Polskiego Państwa Podziemnego. Stanowi ono również część tła historycznego najpoczytniejszej chyba książki opowiadającej o okresie okupacji niemieckiej i konspiracji harcerskiej, czyli „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego.
Wraz z przypadającą w tym roku 70. rocznicą Akcji pod Arsenałem, we wtorek 26 marca o godzinie 10 rozpoczęło się w Muzeum Więzienia Pawiak specjalnie przygotowane, składające się z dwóch części spotkanie edukacyjne.
W pierwszej z nich można było obejrzeć przygotowaną przez pracowników muzeum prezentację zatytułowaną Sylwetki bohaterów „Kamieni na szaniec”. Poprzez kolejne slajdy dotykała ona ogólnie takich zagadnień jak okupacyjny dzień powszedni, hitlerowski terror, opór oraz harcerska konspiracja. W swoim meritum natomiast przedstawiała charakterystykę i losy głównych bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego, czyli „Rudego”, „Alka” i „Zośki”. Ukazując zaangażowanie chłopców w Szarych Szeregach oraz Małym Sabotażu prezentowała najsłynniejsze wykonane przez nich akcje jak: zdjęcie niemieckiej tablicy z pomnika Kopernika czy namalowanie symbolu „kotwicy” – znaku Polski Walczącej na Pomniku Lotnika. Opisując natomiast uwięzienie i odbicie „Rudego” ze szponów gestapo, prezentacja przedstawiała kaźń tego młodego bohatera konspiracji oraz przebieg jednej z najgłośniejszych akcji polskiego podziemia.
Z kolei w drugiej części spotkania można było wysłuchać wspomnień p. Danuty Rossman, harcerki Szarych Szeregów oraz koleżanki „Rudego”, „Alka” i „Zośki”. Swoją opowieść rozpoczęła od okresu II Rzeczypospolitej, przedstawiając dom rodzinny, naukę w Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Warszawie oraz początki działalności harcerskiej. Gdy wspomnienia przeszły na okres II wojny światowej p. Danuta opowiedziała o zaangażowaniu w konspiracji, w tym o pełnieniu funkcji łączniczki „Zośki”. Mówiła o udziale w pracach Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” oraz o działalności w ramach akcji „N” i „M”. W czasie okupacji niemieckiej nie tylko była zaangażowana w Szarych Szeregach, ale również kontynuowała naukę, dlatego opowiedziała o uczęszczaniu na tajne komplety gimnazjalne i o zdawaniu matury. Zamykając wojenną część swojej biografii p. Danuta przybliżyła zebranym swój udział w Powstaniu Warszawskim, a następnie niewolę w obozach jenieckich na terenie Niemiec. Na zakończenie swoich wspomnień opowiedziała o powojennej działalności harcerskiej oraz o niezliczonych spotkaniach z harcerzami i młodzieżą, które odbywają się do chwili obecnej.
W obchodach 70. rocznicy Akcji pod Arsenałem w Muzeum Więzienia Pawiak uczestniczyło około 170 osób. Na głównej sali ekspozycyjnej zasiedli kombatanci, harcerze, uczniowie i nauczyciele z warszawskich szkół oraz mieszkańcy stolicy. Szczególnie cieszy duży udział młodzieży w obchodach oraz jej zainteresowanie historią. Zarówno podczas prezentacji poświęconej bohaterom „Kamieni na szaniec” jak i w trakcie wspomnień p. Danuty Rossman widać było zaciekawienie na twarzach młodych ludzi. Ponadto po zakończeniu spotkania duża ich część pozostała jeszcze na sali, aby porozmawiać ze świadkiem historii oraz zwiedzić muzealną ekspozycję.