Wzorem lat poprzednich Muzeum Więzienia Pawiak oraz Mauzoleum Walki i Męczeństwa w al. Szucha wzięły udział w tegorocznej edycji Nocy Muzeów. Kolejna odsłona imprezy odbyła się z 16 na 17 maja 2015 r. Tego szczególnego dnia muzeum było czynne w godzinach 19.00 – 1.00. Program historyczny na Noc Muzeów przygotowali nasi pracownicy we współpracy z rekonstruktorami ze Stowarzyszenia Pasjonaci Historii Warszawy 1939-1945. Ze względu na prowadzone na terenie Pawiaka prace budowlane związane z modernizacją muzealnych dziedzińców, działania edukacyjne musiały mieć ograniczony charakter. Dwukrotnie, o godzinie 19.00 i 21.00, odegrano scenki historyczne z okresu okupacji niemieckiej przedstawiające łapankę uliczną, legitymowanie zatrzymanych i aresztowanie przez gestapo. Po nich nastąpiły symboliczne przejazdy ulicami Warszawy kolumny pojazdów złożonej z motocykla BMW z koszem, czarnego samochodu osobowego Opel Kapitan oraz ciężarówki marki Renault AHN. Transport podobny do tych, jakie w okresie okupacji woziły więźniów Pawiaka na przesłuchania w al. Szucha, miał przypomnieć, wzbudzić refleksję wśród przechodniów – mieszkańców Warszawy o tamtych tragicznych czasach i wydarzeniach z lat 1939-1944. Opisywane przejazdy odbyły się następującymi ulicami: Anielewicza, Świętojerska, Miodowa, Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat i Alejami Ujazdowskimi. Po dotarciu w al. Szucha kolumna pojazdów wjeżdżała na dziedziniec gmachu Ministerstwa Edukacji Narodowej. W okresie okupacji niemieckiej znajdowała się w tym budynku główna siedziba gestapo. Obecnie kaźń i heroizm więźniów przetrzymywanych i katowanych upamiętnia Mauzoleum Walki i Męczeństwa, które znajduje się w pomieszczeniach dawnego aresztu podręcznego hitlerowskiej tajnej policji. Na dziedzińcu ministerialnym odbywały się scenki historyczne obrazujące moment przywiezienia więźniów z Pawiaka. Po wyjściu z tzw. „budy”, jak nazywano ciężarówkę, następowało sprowadzenie do pomieszczeń dawnego aresztu podręcznego. Tym wątkiem kończył się program historyczno-edukacyjny przygotowany przez muzealników oraz rekonstruktorów. Jego przebieg można prześledzić na profilu Muzeum Więzienia Pawiak na platformie społecznościowej Facebook, gdzie wyświetlany jest krótki film dokumentalny zrealizowany przez Andrzeja Kałuszko. Oprócz scenek historycznych zwiedzający mogli również obejrzeć ekspozycje stałe dostępne w obu naszych placówkach.

Program historyczno-edukacyjny przygotowany w Muzeum Więzienia Pawiak oraz Mauzoleum Walki i Męczeństwa, mimo ograniczonego charakteru, spotkał się ze sporym zainteresowaniem zwiedzających. Świadczy o tym wysoka frekwencja. W Noc Muzeów odwiedziło Pawiak 6364, a Mauzoleum 632 osoby. W przyszłym roku mamy nadzieję wykorzystać zmodernizowane dziedzińce muzealne do przeprowadzenia na szerszą skalę działań edukacyjnych.

Czytaj dalej →

Szanowni Państwo,

uprzejmie informujemy, że w księgarni Muzeum Niepodległości oraz w Muzeum Więzienia Pawiak dostępne są ostatnio wydane publikacje poświęcone okresowi okupacji niemieckiej: Raczej zginąć, niż zdradzić sprawę. Areszt śledczy gestapo w al. Szucha 25;

 oraz Taniec wśród mieczów. Polski personel medyczny na Pawiaku w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944.

Już tylko kilka dni pozostało, aby obejrzeć wystawę „Sport za drutami”, która ukazuje działalność sportową polskich jeńców wojennych w latach II wojny światowej. Wspomniana ekspozycja jest prezentowana w Muzeum Niepodległości od 19 marca  2015 r. Jest to nieco rozszerzona odsłona wystawy „Igrzyska za drutami”, która została przygotowana i była wcześniej udostępniona w Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Obecna odsłona, prezentowana w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów, została wzbogacona o informator z katalogiem prezentowanych obiektów. Wspomniane wydawnictwo, dołączone do niniejszego pisma, zawiera także eseje o sporcie jako szczególnym narzędziu oporu i walki o niepodległość. Wśród polskich jeńców wojennych więzionych w niemieckich obozach jenieckich – Stalagach i Oflagach – aktywność fizyczna była swego rodzaju antidotum na marazm, apatię i bezczynność. Sport podtrzymywał morale i pozytywnie wpływał na ducha uwięzionych za obozowymi drutami.

Wystawa „Sport za drutami” ma charakter planszowo-obiektowy. Wśród wielu interesujących i przykuwających wzrok eksponatów, wykonanych z niezwykłą precyzją i dbałością o szczegóły, możemy zobaczyć między innymi: puchary dla zwycięzców w poszczególnych konkurencjach sporządzone z wojskowej menażki oraz flagi olimpijskie z charakterystycznymi kolorowymi kołami. W oczy rzuca się barwny proporczyk, który w miejsce typowych frędzli przyozdobiony jest drutem kolczastym. Na ekspozycji nie brak dyplomów dla zawodników i zespołów biorących udział w poszczególnych zawodach, dają się zauważyć herby klubów nierozerwalnie związanych z historią polskiego sportu, takich jak: Pogoń Lwów, Wisła Kraków czy Warta Poznań.

Finisaż wystawy „Sport za drutami” odbędzie się w Muzeum Niepodległości w piątek, 15 maja 2015 r., o godz. 12.00. Ekspozycja w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów będzie udostępniona zwiedzającym jeszcze 16/17 maja 2015 r., w czasie tegorocznej edycji Nocy Muzeów.