Obchody 150.rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego
Muzealne obchody 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego zainaugurowała uroczystość w Muzeum Niepodległości w dniu 20 I br. W jej programie znalazła się bardzo interesująca prelekcja o powstaniu prof. dr hab. Mariana Marka Drozdowskiego, w której zawarł również wiele osobistych refleksji związanych ze zrywem styczniowym. Po niej miał miejsce koncert Pamięci Powstania Styczniowego w wykonaniu chóru męskiego im. Wacława Lachmana Towarzystwa Śpiewaczego „Harfa” pod dyrekcją Katarzyny Zemler. Złożyły się nań polskie pieśni historyczne i patriotyczne ze szczególnym uwzględnieniem Powstania Styczniowego oraz kilka kolęd. W programie znalazły się m.in. utwory: Hej Strzelcy wraz, Piosnka żołnierska, Pobudka, Jak to na wojence ładnie, Radości Wam powiadam, Sztandary Polskie w Kremlu, Dzisiaj w Betlejem, Mizerna Cicha, Bóg się rodzi, Warszawianka, Marsz, Marsz Polonia, Pożegnanie, Ostatni Mazur. Gościnnie wystąpił Jerzy Antepowicz – tenor. Koncert został owacyjnie przyjęty przez bardzo licznie przybyłą publiczność, która doczekała się kilku bisów. Uroczystość prowadził kustosz Muzeum X Pawilonu Jerzy Wągrodzki. Po koncercie wszyscy zainteresowani udali się użyczonym przez wojsko autokarem do Muzeum X Pawilonu, gdzie o godz. 13.00 odbyło się uroczyste złożenie kwiatów w celi gen. Romualda Traugutta. Tutaj, w celi dyktatora powstańczego, zaproszone delegacje oddały hołd bohaterom walk powstańczych. Wieńce złożyli kolejno przedstawiciele: Ministerstwa Obrony Narodowej, Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Wojewody Mazowieckiego, Urzędu Dzielnicy Żoliborz, Urzędu Miejskiego w Płońsku, Marszałka Województwa Mazowieckiego i Muzeum Niepodległości. Po uroczystości chętni skorzystali z bezpłatnego zwiedzania z przewodnikiem Muzeum X Pawilonu.
Następnego dnia, w poniedziałek 21 stycznia br. o godz. 17.00 odbyły się główne obchody powstańczej rocznicy pod Krzyżem gen. Romualda Traugutta przygotowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej we współpracy z Dowództwem Garnizonu Warszawa, Dowództwem Wojsk Lądowych, Muzeum Niepodległości i Zarządem Głównym Stowarzyszenia Szare Szeregi. Tutaj, w pobliżu miejsca pamiętnej egzekucji członków Rządu Narodowego na południowych stokach Cytadeli Warszawskiej, z udziałem wojskowej asysty honorowej i licznie przybyłych pocztów sztandarowych, zorganizowany został Uroczysty Capstrzyk Styczniowy w oprawie ceremoniału wojskowego. Uroczystość rozpoczęła się hymnem państwowym odegranym przez Orkiestrę Reprezentacyjną Wojska Polskiego, która zapewniła oprawę muzyczną imprezy. Po hymnie nastąpiło przywitanie zgromadzonych przez prowadzącego uroczystość płk rez. Lecha Pietrzaka. Następnie głos zabrał Minister Obrony Narodowej, Tomasz Siemoniak, który w okolicznościowym wystąpieniu nawiązał do dramatycznych wydarzeń stycznia 1863 r. Po nim krótką modlitwę ekumeniczną odmówili duchowni wyznania ewangelickiego, prawosławnego i rzymskokatolickiego. Najważniejszą część uroczystości stanowił Apel Pamięci odczytany przez oficera Wojska Polskiego zakończony salwą honorową Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego ku czci powstańców 1863 r. Następnie odbyło się uroczyste złożenie wieńców i wiązanek kwiatów pod wspomnianym Krzyżem przez przybyłe na uroczystość delegacje. Wieńce i kwiaty złożyli przedstawiciele: Marszałka Sejmu – poseł Marcin Kierwiński, Senatu – senator Stanisław Gorczyca, Ministerstwa Obrony Narodowej na czele z Ministrem Obrony Narodowej Tomaszem Siemoniakiem, Instytutu Pamięci Narodowej na czele z prezesem dr Łukaszem Kamińskim, Delegacja Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na czele z płk Zbigniewem Krzywoszem, w imieniu Wojewody Mazowieckiego Krzysztof Gołębiewski, w imieniu Marszałka Województwa Mazowieckiego – członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Wiesław Raboszuk, w imieniu Pani Prezydent Warszawy – Andrzej Hagmajer, delegacja Muzeum Niepodległości z Panią Dyrektor Jolantą Dąbek, w imieniu Burmistrza Śródmieścia – zastępca burmistrza Krzysztof Czubaszek, w imieniu Komendy Głównej Żandarmerii Wojskowej – komendant główny gen. dyw. Mirosław Rozmus, delegacja WAT na czele z płk Ryszardem Salą, delegacja 1 Dęblińskiego Batalionu Drogowo-Mostowego im. gen. Romualda Traugutta na czele z d-cą ppłk Adamem Bednarczykiem, delegacja Klubu Byłych Więźniów Politycznych Obozów Koncentracyjnych Mauthausen-Gusen, delegacja Komendy Głównej Związku Harcerstwa Polskiego na czele z Panią Naczelnik hm. Małgorzatą Sinicą oraz delegacje społeczeństwa Warszawy. Po złożeniu kwiatów i odegraniu sygnału „Śpij kolego” uroczystość zakończono.
Kolejną imprezą, w której wzięła udział delegacja Muzeum Niepodległości była wieczorna uroczystość 22 stycznia br., której głównym organizatorem był Komitet Społeczny Uczczenia 150. Rocznicy Powstania Styczniowego. Pod Krzyżem gen. Romualda Traugutta ok. godz. 19.00 zebrali się członkowie Komitetu na czele z wicemarszałkiem Sejmu RP, posłem Prawa i Sprawiedliwości, Markiem Kuchcińskim i prof. W. Wysockim z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, przedstawiciele Kręgu Pamięci Narodowej im. Stefana Melaka, z przewodniczącym A. Melakiem, delegacja Związku Piłsudczyków na czele z prezesem J. Kasprzykiem, a także obecna była wojskowa asysta honorowa i poczty sztandarowe organizacji kombatanckich i cechów rzemieślniczych, duchowni oraz mieszkańcy Warszawy. Uroczystość zainaugurowało wspólne odśpiewanie hymnu państwowego przez zebranych. Efektowną oprawę imprezy zapewnili członkowie grup rekonstrukcyjnych w strojach historycznych z epoki Powstania Styczniowego, zarówno piechota, jak i jazda. Odtworzyli oni potyczkę powstańczą, tj. atak oddziałów polskich na stanowisko artylerii rosyjskiej. W programie znalazła się ponadto wspólna modlitwa zebranych, Apel Pamięci zakończony salwą honorową oraz złożenie kwiatów przez uczestników pod Krzyżem Traugutta, wśród których znalazła się delegacja Muzeum Niepodległości na czele z wicedyrektorem Adamem Wiszniewskim. Uroczystość zakończyło wspólne odśpiewanie przez zebranych pieśni Boże coś Polskę.
Następnego dnia, tj. 23 stycznia o godz. 10.00 odbył się okolicznościowy apel młodzieży szkolnej Bramie Straceń na stokach Cytadeli Warszawskiej, w którym wzięli udział uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 30 im. Powstańców 1863 roku z Warszawy. Słowo wstępne wygłosił kustosz Muzeum X Pawilonu Jerzy Wągrodzki. Po złożeniu kwiatów pod tablicą memorialną młodzież uczestniczyła w lekcjach muzealnych nt. Powstania Styczniowego na ekspozycji w X Pawilonie.
W następnych dniach na ekspozycji w X Pawilonie także odbywały się lekcje muzealne o Powstaniu Styczniowym. Szczególną atrakcją dla młodzieży był udział przedstawicieli grup rekonstrukcji historycznej: Insurekcyia i Stowarzyszenia Artylerii Dawnej Arsenał. Ubrani w stroje z epoki, w barwny sposób opowiadali o uzbrojeniu, umundurowaniu i zasadach prowadzenia walk powstańczych.
Na koncert Pamięci Powstania Styczniowego przygotowano 500 kolorowych zaproszeń, które zostały doręczone osobiście do wytypowanych osób przez pracowników Oddziału, rozdane widzom koncertu Kolęda Polska 12 I br. w Muzeum Niepodległości oraz wysłane pocztą. Odpowiednie informacje pojawiły się także w mediach elektronicznych (strony internetowe Muzeum Niepodległości i Muzeum X Pawilonu oraz portal społecznościowy Facebook), a także w prasie ilustrowanej. Z ramienia Muzeum Niepodległości za przygotowanie w/w imprez odpowiedzialny był kierownik Muzeum X Pawilonu Jerzy Wągrodzki, a zaangażowany był cały zespół merytoryczny Oddziału – Muzeum X Pawilonu oraz, w zakresie promocji – także pracownicy Działu Edukacji i Promocji (koncert).
