LEOPOLD OTTO
(1819-1882)
pastor, sympatyk ruchu narodowego.
Ur. 2 XI 1819 w Warszawie w rodzinie pochodzącej z Saksonii, osiadłej w Polsce w XVIII w. Syn kapitana artylerii, uczestnika powstania 1794 r. Po ukończeniu studiów teologicznych w Berlinie pastor parafii ewangelickiej w Piotrkowie, a od 1849 w Warszawie. Dał się poznać jako doskonały kaznodzieja. Znany również z działalności społecznej, m.in. założyciel domu sierot w Warszawie. Sympatyzował z ruchem patriotycznym, brał udział w manifestacyjnym pogrzebie 5 poległych 2 III 1861, zastrzelonych kilka dni wcześniej podczas manifestacji na Krakowskim Przedmieściu. Później członek Dyrekcji Konstablów, utworzonej wówczas ochotniczej straży porządkowej, jesienią 1861 wszedł w skład Rady Miejskiej Warszawy. Współorganizator nabożeństw patriotycznych w kościele ewangelicko-augsburgskim. Aresztowany w 27 X 1861 po zamknięciu kościołów warszawskich na znak protestu przeciw brutalnemu wkroczeniu wojsk rosyjskich do katedry Św. Jana i kościoła Św. Anny nocą 15/16 X t.r. Osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, z powodu choroby przebywał też w miejscowym lazarecie więziennym. Skazany na zesłanie, lecz szybko zwolniony na skutek starań rodziny. Nadal sympatyzował z ruchem patriotycznym, czym naraził się władzom swojego konsystorza, lojalnym wobec zaborcy. Po upadku powstania styczniowego przeniósł się do Cieszyna, gdzie został pastorem miejscowego zboru. Oprócz działalności duszpasterskiej zajmował się też działalnością społeczną i oświatową, był redaktorem i wydawcą ”Zwiastuna Ewangelickiego”, jedynego pisma ewangelickiego na ziemiach polskich. Jako ideolog polskiego protestantyzmu opowiadał się za współpracą ze środowiskami katolickimi w imię wspólnych interesów nordowych. Był też autorem wielu publikacji, głównie z zakresu kaznodziejstwa i historii. Powrócił do Warszawy w 1875, gdzie zmarł 22 IX 1882; pochowany na miejscowym cmentarzu ewangelicko-augsburgskim. Jego drugą żoną była Emilia Izabela Linde, córka znanego polskiego językoznawcy Samuela Bogumiła Lindego.
Muzeum X Pawilonu – kartoteka więźniów Cytadeli.
