Ks. BENWENUTO MAŃKOWSKI


(1816-1863)

Ur. 13 II 1816 we wsi Białkowa pod Kaliszem w rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu szkoły parafialnej wstąpił do klasztoru oo. bernardynów w Kole, gdzie kontynuował naukę. Szybko zasłynął jako kaznodzieja, głosząc kazania w kościołach tego zgromadzenia w Kole, Kaliszu i okolicy. W 1848 przeniósł się do klasztoru św. Anny w Warszawie. Jego kazania w stolicy nadal gromadziły tłumy i rozchodziły się w rękopiśmiennych odpisach. Zaprzyjaźniony z kręgiem Entuzjastek, związał się z tzw. Organizacją, powstałym w 1847 spiskiem kierowanym przez H. Krajewskiego. Aresztowany w 1850 i uwięziony w X Pawilonie. Zgodnie z wnioskiem komisji śledczej z 24 VII 1851, zatwierdzonym przez namiestnika Królestwa Polskiego 18 V 1852 skazany na zesłanie, które spędził w gub. wołogodzkiej. Po powrocie do kraju w 1855 był lektorem w klasztorze bernardynów w Przyrowie pod Częstochową. Brał udział w manifestacjach patriotycznych w 1861. Uczestnik powstania styczniowego; był kapelanem w oddziale powstańczym Teodora Cieszkowskiego. Poległ w bitwie pod Łazami 22 III 1863,  pochowany na cmentarzu w Przyrowie.

Polski Słownik Biograficzny, t.; Uczestnicy ruchów wolnościowych w latach 1832-1855 (Królestwo Polskie). Przewodnik biograficzny, Ossolineum 1990; S. Król, Cytadela Warszawska. X Pawilon – carskie więzienie polityczne (1833-1856), Warszawa 1969; Muzeum X Pawilonu – kartoteka więźniów Cytadeli.