Konsekwencje deportacji oraz losy Polaków na wschodzie po agresji sowieckiej na Polskę 1939 r.
Program międzynarodowej konferencji naukowej
organizowanej przez
ŚWIATOWĄ RADĘ BADAŃ NAD POLONIĄ
UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO
Instytut Historii UKSW
oraz
Muzeum Niepodległości W WARSZAWIE
zatytułowanej
Konsekwencje deportacji oraz losy Polaków
na Wschodzie
po agresji sowieckiej na Polskę 1939 r.
pod patronatem honorowym Jego Magnificencji
ks. prof. dr hab. Stanisława Dziekońskiego, Rektora UKSW
oraz
ministra Jana Stanisława Ciechanowskiego – Kierownika Urzędu
do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
a także
patronatem medialnym telewizji TVP Polonia
12–13 kwietnia 2013 roku
Muzeum Niepodległości w Warszawie, al. Solidarności 62
Komitet Organizacyjny Konferencji
Przewodniczący – prof. zw. dr hab. Wiesław Jan Wysocki
Zastępca Przewodniczącego – ks. prof. UKSW dr hab. Waldemar Gliński
Konsultant Generalny Komitetu Organizacyjnego – mec. Maria Szonert-Binienda
Sekretarz Komitetu Organizacyjnego – dr Grzegorz Wodziński
Członkowie Komitetu Organizacyjnego: mec. Łukasz Piotr Andrzejewski, mgr Walter Wiesław Gołębiewski (Prezes Światowej Rady Badań nad Polonią), mgr Aneta Hoffmann, dr Roland Łukasiewicz, ks. prof. UW dr hab. Mieczysław Różański, prof. zw. dr hab. Barbara Topolska-Piechowiak, dr Norbert Wójtowicz, mgr Ewa Wysga, prof. dr hab. Jan Żaryn.
Moderatorzy główni
Prof. zw. dr. hab. Wiesław Jan Wysocki
mgr Aneta Hoffmann
Piątek, 12 kwietnia 2013 r.
9.00 – 11.00 – Inauguracja konferencji
Przemówienia Gospodarzy konferencji i zaproszonych gości:
- Jego Magnificencja prof. UKSW dr hab. Stanisław Dziekoński
- Prezes ŚRBnP mgr Walter Wiesław Gołębiewski
- Dyrektor Muzeum Niepodległości dr Tadeusz Skoczek
- Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Jerzy Mazur
- Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz
- Minister Podsekretarza Stanu ds. Konsularnych i Polonii MSZ Rzeczypospolitej Polskiej – prof. dr hab. Janusz Cisek
- Przewodniczący Sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą Adam Lipiński
- Kierownik Urzędu Kombatantów i Osób Represjonowanych dr Jan Ciechanowski
- Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Longin Komołowski
- Sekretarz Rady Ochrony Pamięci i Męczeństwa dr hab. Andrzej Kunert
- Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński
10.45 – Uroczystość wręczenia Prezesowi Światowej Rady Badań nad Polonią – Walterowi Wiesławowi Gołębiewskiemu Medalu za Zasługi dla II Liceum Ogólnokształcącego im. Polonii i Polaków na Świecie w Augustowie.
10.55 – Prof. zw. dr hab. dr h.c. Zbigniew Piasek (ŚRBnP): komunikat w sprawie publikacji Encyklopedia XXI wieku Polonii świata. Promocja Polonii i Polski w świecie.
11.00-11.15 – Przerwa na kawę
11.15-15.00 – Część merytoryczna konferencji
- Dr Roland Łukasiewicz (ŚRBnP, Wyższa Szkoła Menadżerska w Warszawie): „Na nieludzkiej Ziemi”: zesłania Polaków po 39 roku.
- Ks. prof. zw. dr hab. Roman Dzwonkowski SAC (Katolicki Uniw. Lubelski Jana Pawła II): Ukryte i jawne duszpasterstwo Polaków deportowanych do ZSRR 1940-42.
- Dr Dorota Bazuń (Insytut Socjologii Uniw. Zielonogórskiego): Czynniki wzmacniające umiejętność przetrwania na zesłaniu – na przykładzie losów matek sybiraczek.
- Prof. UŁ dr hab. Albin Głowacki (Uniw. Łódzki): Problemy edukacji dzieci polskich zesłańców.
- Master’s of Science Amanda Chalupa( McGill University, Kanada): The adjustment and consequences of childhood in Soviet labour camps: An intergenerational and crosscultural perpective (Przystosowanie dzieci do warunków obozowych oraz konsekwencje ich pobytu w łagrach w perspektywie międzypokoloniowej i transkulturowej).
- Mgr Anna Kmieć (Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK w Toruniu): Wigilia na obczyźnie, czyli jak pielęgnowano tradycje rodzinne i narodowe podczas świąt po roku 1939.
- Michał Antonowicz (Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK w Toruniu): Obrzędowość pogrzebowa w warunkach łagrowych.
- Lic. Przemysław Dąbek (Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie): „My, strażnicy polskiej wody” – wojenne losy Polskiej Flotylli Pińskiej.
- Projekcja filmu dokumentalnego prezentującego losy Sybiraków
Sobota, 13 kwietnia 2013 r.
9.00 – 12.45 – Druga część obrad konferencyjnych
- Dr Michał Polak (Instytut Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych Politechniki Koszalińskiej): Polityczne i wojskowe aspekty ewakuacji wojska polskiego z ZSRR w 1942 r.
- Dr hab. Janusz Wróbel (IPN Oddział w Łodzi): Ewakuacja polskiej ludności cywilnej ze Związku Sowieckiego w 1942 r. jako przykład udanej akcji humanitarnej.
- Prof. zw. dr hab. Bogusław Polak (Instytut Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych Politechniki Koszalińskiej): Losy polskich dzieci po ewakuacji ze Związku Sowieckiego do Iranu 1942 r.
- Dr hab. Jerzy Grzybowski (Uniwersytet Warszawski): Polscy obywatele wyznania prawosławnego w Iranie i na Bliskim Wschodzie (1942-1943).
- Dr Jolanta Załęczny (Muzeum Niepodległości w Warszawie): Wiersze zapisem przeżyć na nieludzkiej ziemi (na przykładzie twórczości Ludwiki Biesiadowskiej-Szklarek).
- Lic. Joanna Kurczab (UKSW): Kwalifikacja prawna Zbrodni Katyńskiej w kategoriach ludobójstwa wymierzonego w Naród II Rzeczypospolitej.
- Dr Teresa Kaczorowska (ŚRBnP): Masowy mord oficerów polskich z trzech sowieckich obozów zagłady (w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie) oraz deportacje rodzin katyńskich po agresji sowieckiej – na podstawie książki Teresy Kaczorowskiej „Dzieci Katynia”/„Children of the Katyn Massacre”
- Dr Norbert Wójtowicz (IPN Oddział we Wrocławiu): Związek Patriotów Polskich jako sposób na przeżycie polskich zesłańców w obwodzie aktiubińskim.
- Mgr Walter Wiesław Gołębiewski (ŚRBnP): Wybrane zagadnienia repatriacji Polaków ze Wschodu do Polski po zakończeniu II wojny światowej.
- Prof. PO dr Maria Kalczyńska (Politechnika Opolska): Problematyka wypędzeń, przesiedleń i „repatriacji” Polaków ze Wschodu na Śląsk po zakończeniu II wojny światowej.
- Mgr Dominika Maria Macios (UKSW): Przegląd ikonografii Golgoty Wschodu w sztuce polskiej lat 1939- 2010.
12.45 – 13.00 – Przerwa na kawę
13.00 – 14.45 – Kontynuacja obrad konferencyjnych
- Dr Artur Górski (poseł na Sejm RP, czł. Komisji Łączności z Polakami za Granicą): Deportowani i zniewoleni. Sytuacja Polaków – mieszkańców Wileńszczyzny po 1945 r.
- Dr Adam Radomski (UKSW): Korespondencja żołnierzy II Korpusu z ambasadorem RP przy Stolicy Apostolskiej dr Kazimierzem Pappe.
- Dr Krzysztof Wasilewski (Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp): Rola Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w informowaniu o losie Polaków na Wschodzie.
- Mec. dr Maria Szonert-Binienda (Libra Instytut, ŚRBnP): Sybiracy w USA – charakterystyka i znaczenie.
- Ks. prof. UKSW dr hab. Waldemar Gliński (UKSW, ŚRBnP): Związek Ziem Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej w Kanadzie.
- Dr Zbigniew Tomasz Klimaszewski (Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku, ŚRBnP): Polityka III Rzeczypospolitej wobec Polaków na Wschodzie.
- Mgr Aneta Hoffman (Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”): Prezentacja Fundacji Kresy – Syberia.
- Przedstawiciele Związku Sybiraków o upamiętnieniu środowiska
14.45-15.30 – Prezentacja historyczno-literacka w wykonaniu uczniów Gimnazjum nr II im. Sybiraków w Augustowie
15.30-16.00 – Prezentacja uczniów II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie zatytułowana Praca młodzieży II LO w Augustowie na rzecz Polonii i Polaków na świecie.
16.00 – Prezes ŚRBnP Walter Wiesław Gołębiewski: Podziękowanie organizatorom i wszystkim uczestnikom konferencji
18.00 – Msza św. w katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie (ul. Długa 13/15) sprawowana przez ks. kmdr Janusza Bąka, kapelana Rodzin katyńskich, w intencji ofiar Zbrodni katyńskiej, rodzin katyńskich oraz wszystkich ofiar deportacji sowieckich