Z udziałem płk. Włodzimierza Paszkowskiego, Dyrektora Biura Dyrektora Generalnego Służby Więziennej oraz Jacka Pawłowicza, Dyrektora Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL – odbyło się w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej uroczyste otwarcie wystawy „Polskie Więziennictwo 1919-1945”.
Współorganizatorem wstawy składającej się z plansz i oryginalnych pamiątek była Fundacja „Historia zza krat – Ocalić od zapomnienia” reprezentowana przez Prezesa Włodzimierza Orlikowskiego i Sekretarza Pawła Miturę. Gości powitali – dr Tadeusz Skoczek, dyr. Muzeum Niepodległości i Jan Engelgard, kierownik Muzeum X Pawilonu. Przybyli także uczniowie z LO im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie.
Wystawa pokazuje dzieje polskiego więziennictwa w okresie II RP oraz losy funkcjonariuszy służby więziennej w latach 1939-1945. Polskie więziennictwo rodziło się w 1919 roku, kiedy w okresie rządów gabinetu Ignacego Paderewskiego wprowadzono w życie prawodawstwo regulujące działalność tego ważnego segmentu państwa. Tragiczne losy funkcjonariuszy służby więziennej w okresie wojny pokazuje druga część wystawy – ofiarami represji hitlerowskich i sowieckich padło ok. 20 proc. kadry polskiego więziennictwa, głównie na wschodzie. Funkcjonariusze ginęli w Katyniu, Charkowie i Miednoje. W Generalnym Gubernatorstwie wielu z nich współpracowało w podziemiem, nieraz ciężko płacąc za tę działalność.
Bardzo interesująca jest ta część wystawy, którą przygotowała Fundacja „Historia zza krat – Ocalić od zapomnienia”. Możemy zobaczyć w gablotach oryginalne klucze i zamki z polskich więzień przedwojennych, elementy wyposażenia strażników, specjalistyczne periodyki ukazujące się w tym czasie oraz cenne pamiątki więźniów z okresu wojny, w tym pisany ręcznie tomik poezji z więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Liczne unikatowe fotografie uzupełniają tę cenną kolekcję.
Warto dodać, że celem Fundacji „Historia zza krat – Ocalić od zapomnienia” są wszechstronne działania związane z gromadzeniem i ochroną historycznych zasobów archiwalnych, pomoc w prowadzeniu badań naukowych, opracowywaniem i publikowaniem dokumentów, wspomnień i świadectw oraz popularyzowaniem wiedzy historycznej związanej z polskim więziennictwem. Ponadto celami Fundacji jest poprawa stanu świadomości historycznej społeczeństwa, propagowanie historii polskiego więziennictwa, rozwijanie idei wolnego i solidarnego społeczeństwa, wychowywanie młodego pokolenia w duchu patriotyzmu, pielęgnowane i przekazywanie młodemu pokoleniu wiedzy z zakresu historii niepodległościowe i działalności opozycji demokratycznej, a także istoty penitencjaryzmu i resocjalizacji w państwie polskim. Wystawa eksponowana w Muzeum X Pawilonu służy realizacji tych celów.
Informujmy, że wystawa będzie do obejrzenia w X Pawilonie co najmniej do końca lutego 2017 roku.
Na zdjęciu od lewej: Włodzimierz Orlikowski, Tadeusz Skoczek i płk Włodzimierz Paszkowski.