DOB BER MEISELS
(1798-1870)
rabin, sympatyk ruchu narodowego.
Ur. w Szczekocinach w pow. włoszczowskim, syn rabina. Uczył się w szkole rabinackiej. W 1820 zbiegł przed poborem wojskowym do Krakowa, gdzie założył spółkę handlową, był też współwłaścicielem kantoru. W 1831 dostarczał broń powstańcom listopadowym. W 1832 został zastępcą rabina w Krakowie, prowadził też działalność filantropijną wśród ubogich współwyznawców. Zwolennik asymilacji ludności pochodzenia żydowskiego z Polakami, współpracował z polskim ruchem narodowym podczas powstania krakowskiego w 1846, m.in. zorganizował wśród miejscowych Żydów przysięgę wierności władzom narodowym. Po upadku powstania nadal zajmował się działalnością społeczno-polityczną, w wyborach uzupełniających w 1849 wszedł do parlamentu wiedeńskiego. Zwalczany zarówno przez chasydów, jak i lojalnych wobec władz austriackich ortodoksów, przyjął w 1856 zaproszenie na stanowisko rabina w Warszawie. W kazaniach występował jako zwolennik asymilacji i równouprawnienia ludności żydowskiej, sympatyzował z polskim ruchem narodowym. Uczestnik manifestacji patriotycznych. Po zastrzeleniu 5 manifestantów 27 II 1861 na Krakowskim Przedmieściu, wszedł w skład złożonej z czołowych przedstawicieli społeczności warszawskiej Delegacji Miejskiej, prowadzącej negocjacje z władzami w celu uspokojenia sytuacji. W okresie stanu wojennego, po brutalnym wkroczeniu wojska nocą 15/16 X 1861 do katedry św. Jana i kościoła św. Anny, gdzie odbywały się nabożeństwa patriotyczne związane z rocznicą śmierci Tadeusza Kościuszki, na znak solidarności z duchowieństwem katolickim, nakazał zamknięcie synagog warszawskich. W rezultacie został aresztowany 28 X t.r. i uwięziony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. W lutym 1862, na skutek interwencji konsula austriackiego, jako poddany austriacki został zwolniony i wydalony z Królestwa. Powrócił jednak do Warszawy już we wrześniu t.r. po złożeniu deklaracji lojalności. Podczas powstania styczniowego ponownie wydalony z Królestwa, lecz po jego stłumieniu uzyskał zezwolenie na powrót. Do końca życia pozostawał pod nadzorem policji. Zmarł w Warszawie 15 II 1870.
Muzeum X Pawilonu – kartoteka więźniów Cytadeli.
