“Sport za drutami” – wystawa
Sport za drutami
19 marca 2015 r., godz. 17.00
Muzeum Niepodległości
al. Solidarności 62, Warszawa
Skojarzenia, jakie w pierwszej chwili nasuwają się ze słowem „sport”, to wypełnione po brzegi stadiony, rywalizacja zawodników oraz bicie rekordów w poszczególnych dyscyplinach. Zawody i imprezy sportowe kojarzą się z latami pokoju, duchem fair-play oraz braterstwem między ludźmi. Z założenia sport ma łączyć, a nie dzielić, dlatego rzadko patrzy się na to zjawisko przez pryzmat konfliktu zbrojnego. Tymczasem z polskiej perspektywy sport pełnił wyjątkową rolę także w tragicznych dla naszej Ojczyzny latach II wojny światowej i okupacji niemieckiej. Wówczas to stał się narzędziem oporu i walki o niepodległość. Zmagania z nieprzyjacielem prowadzone były bowiem nie tylko na froncie, ale również za obozowymi drutami. Sport stał się formą oporu wśród polskich jeńców wojennych więzionych w obozach jenieckich – Stalagach i Oflagach – na terenie ówczesnych Niemiec. Za obozowymi drutami wszelka zorganizowana aktywność fizyczna była odpowiedzią na czynniki podkopujące żołnierskie morale. Z jednej strony były to marazm czy apatia, z drugiej natomiast oddziaływanie wrogiej propagandy. Sport pozwalał uciec od bezczynności towarzyszącej osadzeniu w Oflagu czy Stalagu. Wpływał pozytywnie na ducha uwięzionych oraz przyczyniał się do utrzymania wśród żołnierzy gotowości do dalszej walki z nieprzyjacielem. Fenomen „sportu za drutami” w Oflagu w Woldenbergu w 1944 r. przybrał nawet formę zawodów zorganizowanych na wzór olimpiady. W ten szczególny sposób więźniowie zamanifestowali ciągłość rozwoju międzynarodowego ruchu olimpijskiego. Po wojnie tradycja ta była honorowana między innymi w numeracji kolejnych Igrzysk.
Aby przybliżyć opisany powyżej fenomen zostanie w Muzeum Niepodległości w Warszawie zaprezentowana wystawa zatytułowana „Sport za drutami”. Będzie ona poświęcona działalności sportowej polskich jeńców wojennych w latach II wojny światowej. Wernisaż planowanej wystawy odbędzie się 19 marca 2015 r. o godz. 17.00 w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów przy al. Solidarności 62. W roku ubiegłym opisywana ekspozycja była prezentowana w Muzeum Sportu pod tytułem „Igrzyska za drutami”. Obecnie projekt ten został wzbogacony o informator zawierający eseje o sporcie jako szczególnym narzędziu oporu i walki o niepodległość. Na wystawie będą prezentowane liczne pamiątki związane z życiem sportowym prowadzonym przez szeregowych i oficerów Wojska Polskiego w obozach jenieckich: Arnswalde, Gross-Born, Murnau, Langwasser i Woldenberg.
