„Cztery Pory Roku”.
„Cztery Pory Roku” to cykl rzeźb powstałych na życzenie Jana Zawiszy właściciela Pałacu Przebendowskich/Radziwiłów od 1863 roku. Są to cztery postacie, wykonanych z białego marmuru kararyjskiego, personifikujących pory roku.
W motywie pór roku wykorzystano postaci kobiet, jedynie zimę uosabia postać mężczyzny. Postaci zaprezentowane są w kontrapoście, w długich, pofałdowanych antycznych szatach. Każda z pór roku posiada swój atrybut. Personifikacja Wiosny posiada wieniec kwiatów na głowie oraz bukiet w prawej dłoni. Lato symbolizuje kobietę odsłaniającą lewą pierś i bark, z wieńcem kłosów zboża na głowie, w lewej dłoni trzymającą róg obfitości oraz kiść owoców w prawej dłoni. Jesień natomiast w prawej dłoni trzyma owoce, będące symbolem plonów jesiennych. Zima ukazana została w postaci męskiej, w wieku starczym, z brodą, w szacie z kapturem nasuniętym na głowę i rękoma skrzyżowanymi na piersi. Rzeźby obrazowały ciągłość i jednocześnie kolejność zmian pór roku. Symbolizowały zarazem związek życia z naturą.
Po kilkudziesięciu latach wszystkie cztery rzeźby wracają do Muzeum Niepodległości, które ma swoją siedzibę w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów. Rzeźby będą prezentowane na stałe na górnym westybulu. Ich uroczyste odsłonięcie nastąpi 26 Lutego 2015 o godzinie 10.00 w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej.
—————————————————————————–
PREZENTACJA RZEŹB W RAMACH CYKLU „ODZYSKANE DZIEDZICTWO”
Dnia 26 lutego 2015 roku w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, ul. Skazańców 25 odbędzie się prezentacja rzeźb z białego marmuru kararyjskiego, personifikujących cztery pory roku.
Każda z pór roku posiada swój atrybut. Zima ukazana została w postaci męskiej, w wieku starczym, z brodą, w szacie z kapturem nasuniętym na głowę i rękoma skrzyżowanymi na piersi. Wiosna z wieńcem kwiatów na głowie oraz bukietem w prawej dłoni. Lato w lewej dłoni trzyma róg obfitości, w prawej kiść owoców, na głowie ma wieniec z kłosów zboża. Jesień w prawej dłoni trzyma owoce, będące symbolem jesiennych plonów.
Postaci zaprezentowane są w kontrapoście, w długich, pofałdowanych antycznych szatach. Rzeźby obrazowały ciągłość i jednocześnie kolejność zmian pór roku oraz związek życia z naturą.
Fundatorem rzeźb był Jan Zawisza, od 1863 roku właściciel pałacu. Zgodnie z ówczesnymi upodobaniami epoki oraz archeologicznymi zainteresowaniami Zawiszy, były one kopiami antycznych marmurów. Autor ich jest nieznany.
Rzeźby do sierpniowych dni 1944 roku zdobiły taras pałacowy od strony wschodniej elewacji.
Pałac podczas walk powstańczych znalazł się na linii frontu. Zniszczony został w siedemdziesięciu procentach. Odbudowano go w latach 1948-1949 według projektu Bruno Zborowskiego, zachowując osiemnastowieczną formę barokową. Zlikwidowano wówczas ogród, rozebrano oficyny, a po obu stronach pałacu wybudowano przeciwległe jezdnie trasy W-Z.
Podczas odgruzowywania pałacu odnaleziono rzeźby ogrodowe. Trzy z nich (Wiosna, Lato, Zima) zostały przekazane do Muzeum Historycznego Miasta Stołecznego Warszawy (obecnie Muzeum Warszawy) jako depozyt, z zaznaczeniem, iż stanowią własność Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów. Dzięki temu przeszły odpowiednią konserwację i znajdują się w stanie bardzo dobrym. Czwarta rzeźba, personifikacja Jesieni, trafiła początkowo do Teatru Wielkiego w Warszawie. Po wojnie, w przeddzień otwarcia Teatru, została przekazana Pani Urszuli Grodzkiej. Rzeźbie brakuje głowy, ma oderwaną rękę i wymaga konserwacji.
Po kilkudziesięciu latach wszystkie cztery rzeźby wracają do Muzeum Niepodległości. Ich prezentacja odbędzie się w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej przy ulicy Skazańców 25. Dokona jej dyr. Muzeum Niepodległości dr. Tadeusz Skoczek.
