Wystawy czasowe – archiwum
Podróż do Wierszyny – Sybiracy
(19.09. – 18.11.2012)
Organizowana w Muzeum Niepodległości wystawa prezentuje ,,małą Polskę”, wieś Wierszynę, położoną niedaleko Irkucka, a oddaloną od naszego kraju o ponad 6,5 tys. kilometrów. Ekspozycja pokazuje życie codzienne osadników, którzy przyjechali w te rejony w 1910 roku w poszukiwaniu lepszego życia. Do dnia dzisiejszego potomkowie pierwszych mieszkańców Wierszyny utrzymują tradycję, język i kulturę polską.
Wyprawa, której owocem jest wystawa, została zrealizowana w 70. Rocznicę deportacji oraz w 100- lecie powstania polskiej wsi na Syberii. Na ekspozycję składają się fotografie autorstwa dziennikarzy Edyty Poźniak i Andrzeja Gajcego oraz materiały filmowe Tomasza Dawida Jędruchowa. Wśród unikalnych zdjęć pokazywanych w Muzeum Niepodległości zobaczymy m in. fotografię najstarszych mieszkańców Wierszyny, Franciszka i Anny Kustos, szkołę polską i syberyjskie krajobrazy, których nieodłącznym elementem są stada pasących się krów. Na wystawie jest fotografia domu zbudowanego niemal 100 lat temu. Wystawa skierowana jest do szerokiego grona odbiorców, pragnących poznać historię tej niezwykłej społeczności – Polskich Sybiraków.
Patronat honorowy objęli: Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik i Prezydent m. st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.
19 września 2012 roku, godz. 12.00
Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej
Ul. Skazańców 25
Muzeum Niepodległości jest beneficjentem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013, działanie 6.1 Kultura pn. Poprawa oferty kulturalnej i wzrost dostępności do kultury obiektów Muzeum Niepodległości w Warszawie poprzez rewitalizację i modernizację oddziału – Cytadeli Warszawskiej – w szczególności X Pawilonu, XI Pawilonu, Bramy Bielańskiej i dziedzińca.
Wojna 1812 roku
(10 lipca – 14 października)
200. rocznica wojny 1812 roku jest więc doskonałą okazją do przypomnienia tego tak ważnego w naszej historii epizodu. Wystawa składa się z dwóch części – w pierwszej pokazano okres Księstwa Warszawskiego zapoczątkowany pokojem w Tylży (1807 r.). Obok ogromnego wysiłku militarnego, jakim była budowa sil zbrojnych Księstwa z ks. Józefem Poniatowskim na czele, lata te przyniosły doniosłe przemiany społeczne, jakie niósł ze sobą wprowadzony w życie w 1808 roku Kodeks Napoleona. Druga część wystawy pokazuje już samą wojnę 1812 roku, która zakończyła sen o odbudowie Polski pod skrzydłami napoleońskiej Francji i narodziła na krótko inną legendę – cara Aleksandra I, wskrzesiciela imienia Królestwa Polskiego i patrona Wojska Polskiego.
Architektura Polski niepodległej
(19 maja – 15 grudnia 2012)
Na ekspozycję składają się projekty i rysunki architektoniczne budowli powstałych w okresie międzywojennym, plany urbanistyczne, pamiątki po słynnych architektach, dokumenty i archiwalia, przedmioty składające się na warsztat pracy architekta, inne liczne zabytki oraz fotografie z niezwykłymi ujęciami życia codziennego tamtej epoki. Goście muzeum na czas zwiedzania będą mogli przenieść się do lat 1918 – 1939 i przyjrzeć się temu jak w Polsce, która właśnie odzyskała niepodległość, próbowano kształtować otoczenie, by zaspokoić potrzeby mieszkańców miast oraz pogodzić ich różne interesy nie tracąc nic na pięknie w architekturze ani wygodzie życia w dużej społeczności.
Twórcom wystawy udało się dotrzeć do niepublikowanych wcześniej projektów architektonicznych. Na zwiedzających czekają takie historyczne perełki jak różne warianty projektów budynku, w którym dziś mieści się Ministerstwo Edukacji Narodowej autorstwa prof. Zdzisława Mączeńskiego, jednego z czołowych polskich architektów okresu międzywojennego. Będzie to zatem okazja do porównania zaskakujących szkiców i rysunków, niepublikowanych od prawie 90 lat, gdy stworzyła je ręka profesora Politechniki Warszawskiej.
Prezentacja dokonań polskich architektów i urbanistów, poszukiwań idei, piękna i wygody w architekturze, jest tylko jednym z celów, które postawiono przed wystawą. Jej kuratorzy, Krzysztof Mordyński, Paweł Bezak oraz Stefan Artymowski chcieliby zachęcić zwiedzających do otwartej dyskusji o współczesnym mieście i jego problemach związanych m.in. z funkcjonowaniem i estetyką.
„Niech wspólna przechadzka po przeszłości stanie się przykładem tego, że problemy życia w mieście zawsze istniały i zachęcały urbanistów do projektowania nowych rozwiązań.” – mówi Krzysztof Mordyński, adiunkt w Dziale Historii Muzeum Niepodległości w Warszawie. „Specjaliści planowali przestrzeń miejską na różne sposoby i nie było w tym przypadku. Dzisiaj też tak się dzieje, ale powinniśmy pamiętać, że to nasze zachowania i nasza wrażliwość decydują o tym, czy będziemy żyć w przestrzeni przyjaznej i przyjemnej czy też takiej, którą należy tylko z odrazą przebyć w drodze do domu.”
Wystawę wieńczy część o tytule „Forum”. W tym specjalnie zaaranżowanym miejscu gość muzeum może porzucić rolę zwiedzającego i stać się aktywnym uczestnikiem dyskusji o życiu we współczesnym mieście, jego organizacji, wyglądzie i sferze ekonomicznej. Opinie i propozycje dotyczących sprzecznych potrzeb i sposobów ich pogodzenia czy hierarchizacji w urbanistyce będzie można zapisać lub narysować na przyjaznym podkładzie urbanistycznym i wrzucić do „skrzynki pełnej pomysłów”. Miłośnicy fotografii będą mogli nadsyłać zdjęcia z komentarzem, które zostaną zaprezentowane na jednym z monitorów w muzeum.
Wystawie, która potrwa do 15 grudnia 2012 roku, będą towarzyszyły liczne dodatkowe wydarzenia związane z tematyką polskiej architektury zarówno tej dawnej jak i współczesnej: wykłady, spacery architektoniczne, warsztaty dla dzieci, gra miejska, koncert oraz panel dyskusyjny.
Partnerami Projektu są Instytut Sztuki PAN, Narodowe Archiwum Cyfrowe oraz Oddział Warszawski SARP. Projekt dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.
Patronat honorowy objęli Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski, Posłanka na Sejm Małgorzata Kidawa – Błońska oraz Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik.
Wernisaż zaplanowany jest na 19 maja br. o godzinie 19:00. Muzeum Niepodległości w Warszawie, al. Solidarności 62. Wstęp bezpłatny.
Informacji udzielają:
Krzysztof Mordyński
kurator wystawy „Architektura Polski niepodległej”
kmordynski@muzeumniepodleglosci.art.pl
tel. 600 958 934
Ormianie Semper Fidelis
(19 kwietnia – 31 sierpnia 2012)
Organizowana w Muzeum Niepodległości wystawa ukazuje dzieje polskich Ormian na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. Pierwsza fala migracji tej społeczności na terytorium państwa polskiego nastąpiła w XI w. Ormianie osiedlali się głównie na Kresach Rzeczpospolitej Polskiej. Kazimierz Wielki zatwierdził ich przywileje w 1356 roku, stwarzając podstawę prawno-polityczną ich osadnictwa.
Na wystawie prezentowane są materiały ilustrujące wkład Ormian w polską kulturę i historię a wśród nich m. in. list pasterski abpa Józefa Teodorowicza do duchowieństwa i wiernych obrządku ormiańskiego wydany 2 lutego 1902 r. we Lwowie w dzień koronacji biskupiej i intronizacji; pamiątki koronacji cudownego obrazu Najświętszej Marii Panny Łaskawej i Płaczącej w kościele ormiańskim w Stanisławowie, a także repliki ludowych strojów ormiańskich. W drugiej części ekspozycji prezentowane są sylwetki znamienitych artystów, pisarzy, duchownych i wielkich patriotów takich jak Ignacy Łukasiewicz, Teodor Axentowicz czy Kajetan Stefanowicz.
Wystawa otwarta 19 kwietnia br., będzie udostępniona publiczności do 31 sierpnia 2012 r. Skierowana jest do szerokiego grona odbiorców, pragnących poznać historię tej niezwykłej społeczności.
Obszar wolności twórczej
Wydawnictwa studenckie 1956-1989
(19 – 28 kwietnia 2012)
Galeria autoportretu współczesnego 1984-1990 (15 matca – 20 maja 2012)
Polesie jakiego już nie ma (16 listopada 2011 – 31 grudnia 2011)
Organizowana w Muzeum Niepodległości wystawa dotycząca Polesia ma na celu ukazanie życia codziennego mieszkańców oraz myśli technicznej funkcjonującej ówcześnie na tematycznym obszarze. Prezentowane na wystawie fotografie i eksponaty pochodzą z prywatnej kolekcji Zbigniewa Adrjańskiego, dziennikarza, literata, prezentera radiowego i publicysty muzycznego. Wystawa zostanie otwarta 16 listopada i będzie udostępniona publiczności do 31 grudnia 2011 r. Skierowana jest do szerokiego grona odbiorców, do wszystkich grup wiekowych. Towarzyszyć jej będą spotkania tematyczne wzbogacone programem literacko – muzycznym, w wykonaniu artystów scen warszawskich. Wystawa oraz towarzyszące jej wydarzenia wpisują się w misję Muzeum Niepodległości w Warszawie upowszechniania wiedzy na temat Kresów Rzeczypospolitej Polskiej.
Święta Państwowe w plakacie ze zbiorów Muzeum Niepodległości w Warszawie
(11.10.2011 – 29.02.2012)
Wystawa prezentuje plakaty ze zbiorów Muzeum Niepodległości, poświęcone czterem świętom państwowym obchodzonym w dniach: 1 maja, 3 maja, 22 lipca i 11 listopada. W ostatnich stu latach nadawano im szczególną rangę, choć nie można tu mówić o ciągłości. Rocznicę Konstytucji 3 maja i odzyskania niepodległości świętowano w Polsce przed II wojną światową oraz po 1989 r., natomiast Święto Pracy i Narodowe Święto Odrodzenia Polski były najważniejszymi dniami uroczystymi PRL-u. Święta te dzieli ogromny dystans znaczeń, ideologii i podejścia do historii. Plakaty im poświęcone mają jednak cechę wspólną: próbę zaangażowania odbiorcy w uroczysty, propaństwowy wymiar święta.
Celem wystawy jest zderzenie sposobów graficznego opowiadania o ważnej – w ujęciu autora dzieła – rocznicy za pomocą używanych motywów, figur alegorycznych, stylizowanych cyfr i kolorystyki. Naszym zamierzeniem jest zwrócenie uwagi widza na atmosferę plakatu, która w założeniu powinna rodzić uczucie dumy, radości i szacunku dla państwa. W odmienny sposób starają się przekazać te wartości plakaty okresu lat. 50., dzieła przedstawicieli Polskiej Szkoły Plakatu i wreszcie współcześni nam twórcy.
Na wystawie prezentujemy ponad 60 plakatów, których twórcami byli tak znani artyści-plastycy jak Tadeusz Trepkowski, Wiktor Górka, Zbigniew Kaja, Wojciech Fangor, Henryk Tomaszewski czy Henryk Welik.
Paszporty krajów Unii Europejskiej (listopad-grudzień 2011)
Pierwsza z trzech części wystawy prezentuje historyczne paszporty zgromadzone w zbiorach Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju,dotyczące podróży odbywanych na terenie różnych państw europejskich (należących obecnie do UE) w XIX i XX w. Większość z zaprezentowanych dokumentów posiada formę arkusza papieru czerpanego zabezpieczanego znakiem wodnym lub pieczęciami. Część druga wystawy prezentuje współczesne wzory paszportów wszystkich 27 krajów Unii Europejskiej, pozyskane z Komendy Głównej Straży Granicznej. Wystawę kończy prezentacja procesu produkcji współczesnych paszportów w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych.
Mistrzowie fotografii Liceum Krzemienieckiego 1928-1939 (9 września – 30 października)
Dzięki współpracy Muzeum Niepodległości i Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów zostanie zaprezentowana wystawa przygotowana przez p. Hannę Gronowską-Szaniawską zatytułowana „Mistrzowie fotografii Liceum Krzemienieckiego 1928-1939”.
Na wystawę złożyły się fotografie trzech twórców: Stanisława Sheybala, Ludwika Gronowskiego i Henryka Hermanowicza. Wystawa ukazuje przede wszystkim fenomen fotografii krzemienieckiej okresu międzywojennego, który polegał na wartości dokumentalnej połączonej z artyzmem wykonania. Prezentowane na wystawie fotografie przedstawiają obraz miasta, którego już nie ma.
Część tych zdjęć była efektem planowej akcji rejestrowania najciekawszych obiektów krzemienieckiej architektury. W odpowiedzi na inicjatywę Towarzystwa Krajoznawczego, objęcia śródmieścia i Dziewiczych Skał ustawą o ochronie zabytków i przyrody, S. Sheybal i jego współpracownicy podjęli się zadania stworzenia dokumentacji niszczejących i poddawanych konserwacji zabytków.
Twórcy parali się też fotografią pejzażową. Do ulubionych tematów należały: góra Bony (Zamkowa) z ruinami zamku, biała sylweta liceum wśród gęstej zabudowy położonego w kotlinie miasta, a także obrzeża Krzemieńca, ukazywane w zmiennej szacie różnych pór roku. Zdjęcia urzekają pięknem, cechuje je oryginalne ujmowanie tematu, wystylizowane komponowanie kadru, potęgowanie estetycznych wrażeń grą światła i cieni.
Odrębny nurt krzemienieckiej fotografii stanowiła dokumentacja życia jego mieszkańców. Ówczesne prace utrwalały atmosferę przedwojennego miasta, ważne wydarzenia i działalność Liceum.
Wystawa prezentowana w Muzeum Niepodległości została przygotowana specjalnie dla Krzemieńca. W Warszawie będzie ją można oglądać do końca października.
Kobiety w Powstaniu Warszawskim (1 sierpnia – 20 sierpnia 2011)
Wystawa „Kobiety w Powstaniu Warszawskim” to sposób Muzeum Niepodległości na przybliżenie wszystkim problematyki udziału kobiet w walce zbrojnej, toczonej w latach drugiej wojny światowej. Ekspozycja zawiera biogramy 27 spośród setek uczestniczek Powstania Warszawskiego – jedynego zrywu ruchu oporu na tak wielką skalę w okupowanej Europie. Na kolejnych planszach ukazano sanitariuszki, łączniczki i bojowniczki polskiego podziemia, zarówno te najbardziej znane, które z czasem stały się symbolem udziału kobiet w walce o wolność, jak i te niemal nieznane, o których pamiętają już nieliczni. Naszym celem jest podtrzymać pamięć o nich i przekazać jak najszerszemu gronu odbiorców choćby minimum wiadomości o roli, jaką odegrały przed niemal siedmioma dekadami.
Ekspozycja składa się z 48 plansz, podzielonych na 8 paneli, dzięki czemu możliwe jest ustawienie jej w niemal dowolnej, nawet mocno ograniczonej przestrzeni. Łatwość i szybkość montażu oraz niewielka waga umożliwia przygotowanie jej do ekspozycji także przez wypożyczających, nie mających na co dzień styczności z wystawiennictwem. Dotychczas z wystawy korzystały placówki samorządu terytorialnego, instytucje kultury, jak również szkoły, w tym roku również wpłynęło już wiele zamówień od instytucji, pragnących pokazać ją w swoich siedzibach. Jest to niewątpliwy dowód na jej popularność i – nie bójmy się powiedzieć tego głośno – wysoki poziom, dzięki któremu wystawa przeznaczona jest dla jak najszerszego grona odbiorców.
Ignacy Jan Paderewski – Polak, Europejczyk, Mąż Stanu i Artysta (czerwiec – wrzesień 2011, Centrum Polskie w Brukseli, do 30 listopada 2011 w Muzeum Niepodległości w Warszawie)
Organizatorami wystawy są: Muzeum Niepodległości w Warszawie, Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Romantyzmu w Opinogórze. Wystawa skład się w z 36 plansz.
Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) – jeden z najwybitniejszych Polaków – żył w czasach dla Europy i dla Polski bardzo burzliwych. Geniusz fortepianu, sławny na całym świecie, przyjaciel koronowanych głów, polityków i artystów. Nigdy nie zapomniał o swojej Ojczyźnie – Polsce. Czynnie zaangażował się w politykę mającą na celu odrodzenie Polski. Pozyskał dla sprawy polskiej przywódców świata zachodniego, w tym przede wszystkim prezydenta Stanów Zjednoczonych – Thomasa Woodrow Wilsona. Rok 1919 był jego triumfem – został premierem odrodzonej po 123 latach niewoli Polski i jako jej delegat złożył podpis pod Traktatem Wersalskim. Do końca życia był szanowany i uwielbiany na całym świecie.
Wystawa przedstawia jego życie jako artysty i polityka.
Adam Zieliński w moim kadrze ( od 27 czerwca do 27 lipca br.)
Muzeum Niepodległości w Warszawie we współpracy z Polską Akademią Nauk w Wiedniu w sposób szczególny pragnie uhonorować pierwszą rocznicę śmierci Profesora Adama Zielińskiego, wybitnego pisarza, politologa i publicysty.
Urodzony w Drohobyczu, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1957 r. przebywał w Wiedniu. Był członkiem polskiego i austriackiego Pen Clubu, autorem powieści historycznych m. in. Garbaty świat, Powrót czy Wiedeńczycy, laureatem m.in. Nagrody Literatury za najlepszą prozę. Wielokrotnie honorowany międzynarodowymi i krajowymi odznaczeniami literackimi m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Ministra Kultury za zasługi wobec Polskiej Kultury, Krzyż Honorowy za Zasługi dla Nauki i Sztuki, nadany przez prezydenta Republiki Austrii.
Na wystawie zaprezentowanych zostanie 96 fotografii a także wspomnienia przyjaciół i osób, które znały Adama Zielińskiego. Zgromadzony na ekspozycji materiał daje obraz życia i twórczości pisarza, związanego z Kresami i swoją druga ojczyzną Austrią.
Polska biżuteria patriotyczna (17 maja – 7 sierpnia 2011)
Wystawa o biżuterii patriotycznej prezentuje to unikatowe zjawisko w trzech odsłonach – dziwiętnastowiecznej czarnej biżuterii, solidarnościowych znaczków z lat 80. dwudziestego wieku oraz współczesnych projektów nagrodzonych w konkursie ogłoszonym przez Muzeum Niepodległości.
Zapraszamy do obejrzenia ponad 100 obiektów, w tym nieprezentowanych wcześniej publicznie, które mimo niewielkich rozmiarów są manifestacją przywiązania i miłości do Ojczyzny, ale także kunsztu, pomysłowości, a nawet humoru twórców.
Dawne KRESY we współczesnym obiektywie (21 lutego – 8 marca 2011)
Wystawa jest zbiorem wybranych prac nadesłanych na konkurs organizowany przez Dział – Instytut Kresowy w styczniu 2011 roku. Towarzyszył on wystawie Kresy w fotografii Henryka Poddębskiego. Konkurs cieszył się ogromnym zainteresowaniem i miał charakter międzynarodowy – wpłynęło ponad 250 prac od uczestników z Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy. Na wystawie zaprezentowanych zostanie 100 zdjęć.
Polskie dzieci, młodzież i szkoły na tułaczych szlakach 1939-1948 (11 lutego – 3 kwietnia 2011)
Wystawa Polskie dzieci, młodzież i szkoły na tułaczych szlakach 1939-1948 prezentowana jest w Muzeum Niepodległości w Warszawie w dniach 11 lutego 2011 – 3 kwietnia 2011. Autorem wystawy jest Marek Ney-Krwawicz, komisarzem z ramienia Muzeum Niepodległości dr Stefan Artymowski.
Wystawa została przygotowana przez znanego historyka Marka Ney-Krwawicza z jego prywatnych materiałów. Zgromadzony na niej bardzo różnorodny materiał daje obraz losów młodego i najmłodszego pokolenia Polaków oraz polskiego szkolnictwa poza granicami Kraju w latach II wojny światowej i w pierwszych latach po jej zakończeniu. Należy podkreślić, że ten trudny temat został zaprezentowany w oparciu o oryginalne materiały, często nigdzie nie prezentowane, zgromadzone w ponad sześćdziesięciu planszach i gablotach.
Kresy w fotografii Henryka Poddębskiego (12 stycznia – 31 stycznia 2011)
Na wystawie można obejrzeć unikatowe zdjęcia wykonane przez utalentowanego fotografa Henryka Poddębskiego (1890-1945) podczas jego licznych podróży na Kresy. Zdjęcia pochodzą z albumu wydanego przez Wydawnictwo Ad Rem.
Artysta miał niezwykły talent i dar ukazywania specyfiki miejsc, które utrwalał. Szczególnie imponująco wyglądają panoramy miast i miasteczek kresowych. Poddębskiego fascynowało bogactwo kultur i obyczajów nadające niepowtarzalny koloryt miejscowym społecznościom. Jego fotografie dokumentują charakter życia mieszkańców, oddają urok i ducha dawnych Kresów.
Uważny zwiedzający odnajdzie na wystawie miejsca znane z historii, utrwalone na kartach literatury, poczuje atmosferę kresowych miast, będzie miał okazję podziwiać urok miejsc i piękno ludzi.
Wystawa, podobnie jak album, kierowana jest do osób, które zachowały we wspomnieniach obraz stron rodzinnych, czyli Kresów utraconych oraz do tych wszystkich, którym obce są nacjonalizmy, którzy potrafią zrozumieć przeszłość i zachwycić się pięknem tych ziem.
Mazowsze w czasach Chopina ( 14 maja – 10 października 2010)
Wystawa prezentuje Mazowsze w okresie gdy dorastał na nim i rozwijał swój geniusz Fryderyk Chopin. Ramy czasowe ekspozycji zamykają się w latach 1810-1830, a więc od urodzin wirtuoza po jego wyjazd za granicę, od schyłku Księstwa Warszawskiego po koniec pierwszego okresu Królestwa Polskiego zwanego Kongresowym. Naszym zadaniem jest przedstawienie realiów, z którym mniej lub bardziej bezpośrednio każdego dnia spotykał się Chopin: ze zmieniającą się sytuacją polityczną Polski, z życiem miasta, dworu i wsi, rozkwitem nauki i sztuki, z przemianami społecznymi i gospodarczymi okresu prosperity Królestwa Polskiego związanego z działalnością ministra skarbu Franciszka Druckiego-Lubeckiego.
Realia te pozna zwiedzający poprzez multimedia, rekonstruowane wnętrza, interaktywne instalacje, ale przede wszystkim poprzez obcowanie z autentycznymi zabytkami, pamiętającymi czasy, gdy na ziemi mazowieckiej przebywał Chopin.
August Emil Fieldorf “Nil” (1895-1953) ( 12 marca – 18 kwietnia 2010) Wystawa poświęcona legendarnemu generałowi Wojska Polskiego i Armii Krajowej, dowódcy “Kedywu” i organizacji “.Nie”, skazanemu na śmierć w 1952 roku w wyniku sfingowanego procesu. Na 15 planszach ukazana będzie droga życiowa Generała. Ponadto eksponowane będzie ok. 100 pamiątek i dokumentów związanych z działalnością gen. Emila Fieldorfa.
Jan Szczepkowski, w służbie sztuce, w służbie Ojczyźnie
( 11 listopada – 21 lutego 2010)
Wystawa poświecona jednemu z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy, uczniowi m in. Konstantego Laszczki i Jacka Malczewskiego, laureatowi wielu nagród międzynarodowych. Jan Szczepkowski wykonał m. in. płaskorzeźby na fasadzie Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie oraz elewację gmachu Sejmu RP w Warszawie. Artysta zdejmował też maskę pośmiertną Józefa Piłsudskiego i rozpoczął pracę nad projektem sarkofagu, który do września 1939 roku nie został zakończony. Na wystawie prezentowane będą oryginalne artysty, dokumenty, zdjęcia, projekty, rysunki – pochodzące m. in. ze zbiorów Muzeum im. Jana Szczepkowskiego w Milanówku i Fundacji im. Jana Szczepkowskiego.
Autor scenariusza – dr Katarzyna Chrudzimska-Uhera
Projekt plastyczny – Alicja Ilgiewicz
Komisarz wystawy – Paweł Bezak
„Dziś – jutro – pojutrze: harcerki i harcerze w służbie Polskiego Państwa Podziemnego”
Wystawa prezentowana w dniach 24 lipca – 18 października 2009 r. w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów, zaaranżowana we współpracy z Muzeum Niepodległości, stanowi część większego przedsięwzięcia, organizowanego przez Muzeum Harcerstwa dla uczczenia 70-lecia powstania Polskiego Państwa Podziemnego oraz 70-lecia Szarych Szeregów. Ekspozycja obejmować będzie bogaty zbiór dokumentów i pamiątek, związanych z działalnością harcerstwa w latach 1939-1945, ze szczególnym uwzględnieniem ogromnego wysiłku podjętego przez najmłodszych żołnierzy Podziemia w dniach Powstania Warszawskiego, a także działań podejmowanych przez rozmaite grupy harcerskie poza Stolicą.
“Powrót Polski na mapę – Traktat Wersalski 1919 roku”
7 kwietnia – 28 czerwca 2009
W dniu 28 czerwca 1919 roku w Wersalu Ignacy Jan Paderewski i Roman Dmowski złożyli podpisy po traktatem w imieniu odrodzonego państwa polskiego. Traktat kreślił zachodnią granicę Polski oraz wpisywał nasz kraj na mapę nowej, powojennej Europy. Był zasadniczym dokumentem konstruującym tzw. Europę Wersalską, w której II Rzeczpospolita była ważnym podmiotem. Wystawa dokumentuje wysiłek dyplomatyczny Narodowej Demokracji w latach 1914-1919 w szczególności Romana Dmowskiego, twórcy Komitetu Narodowego Polskiego. Zaprezentowane zostaną unikatowe do tej pory dokumenty, listy, fotografie i inne pamiątki, które znalazły się w posiadaniu Muzeum Niepodległości dzięki umowie z Fundacją Narodową im. Romana Dmowskiego. Część ekspozycji będzie poświęcona postaci Ignacego Jana Paderewskiego, współtwórcy polityki, która doprowadziła Polskę do Wersalu. Będą także po raz pierwszy pokazane grafiki Włodzimierza Bartoszewicza, które powstały w czasie trwania konferencji pokojowej oraz dorobek kartograficzny Eugeniusza Romera, członka polskiej delegacji.
Patron medialny
www.tvp.info
Warszawa w listopadzie 1918 r.
“Tak mało pomnę. Ów dzień był jak chwila.”
Wystawa w Muzeum Niepodległości 9.11.2008-2.03.2009
W stołecznym Muzeum Niepodległości 9 listopada o godz. 12.00 zostanie otwarta wystawa “Warszawa w listopadzie 1918 roku. Tak mało pomnę. Ów dzień był jak chwila.”. Ekspozycja ukazuje życie stolicy w czasie I wojny światowej, a zwłaszcza w przełomowych dniach listopadowych, gdy Polacy odzyskali niepodległość. Powszechny zryw społeczeństwa doprowadził do rozbrojenia Niemców, w którym brali udział nie tylko żołnierze i inne służby mundurowe, ale także cywile a nawet nastoletni chłopcy. Zryw ów nie był wytworem chwili, ale w dużej mierze wynikał z ugruntowanych w przeszłości postaw Polaków, szczególnie podczas Wielkiej Wojny. Dlatego na wystawie przełomowe chwile 1918 roku poprzedzone są nakreśleniem obrazu Warszawy lat 1914-1917. Licznie zebrane pamiątki pozwalają poznać poszczególne zagadnienia, wczuć się w nastrój miasta, bliżej poznać realia życia w Warszawie, rządzonej najpierw przez Rosjan, później okupowanej przez Niemców.
“Krzemieniec. Miasto wielkiej tęsknoty”
15 lipca – 5 października 2008
Przedwojenny Krzemieniec zajmował wśród polskich miast kresowych pozycję szczególną, gdyż zyskał wówczas renomę malowniczo usytuowanego kulturalnego centrum Wołynia. Do podstawowych wyznaczników określających jego wyjątkowy charakter należały:
Walory krajobrazowe
Piękno zabytkowej architektury
Związki z osobą Juliusza Słowackiego
Znaczne osiągnięcia w dziedzinie szeroko pojmowanego dorobku intelektualnego i artystycznego, które zadecydowały, że miasto zachowało szczytne miano “Aten Wołyńskich”, nadane mu XIX wieku w okresie funkcjonowania uczelni założonej przez Tadeusza Czackiego.
Te właśnie wyróżniki stanowią kanwę pierwszej części wystawy. Jej podstawowym celem jest ukazanie fenomenu Krzemieńca, co oznacza, że na obraz miasta składają się godne upamiętnienia i możliwe do zaprezentowania w formie wizualnej przykłady jego niepowtarzalnego klimatu oraz szeroko pojmowanej działalności na rzecz rozwoju kultury na Kresach. Eksponowana rola przypada tu sławnemu Liceum Krzemienieckiemu, jako jedynej w swoim rodzaju instytucji oświatowej w odrodzonej Rzeczypospolitej.
Druga część wystawy została poświęcona mieszkańcom miasta w okresie międzywojennym, gdyż stało się ono wówczas małą ojczyzną ludzi, którzy spędzili w nim swoje najpiękniejsze lata i po dziś dzień pielęgnują w sercu obraz przeszłości. Pokazujemy w niej życie codzienne różnych grup środowiskowych, ich wojenne losy, exodus i dzisiejszą działalność kilku stowarzyszeń na rzecz kultywowania pamięci o polskim Krzemieńcu.
W końcowej części przedstawiamy współczesny obraz miasta widziany oczami Walentyny Tomczuk, Anny Macegi i innych artystów. Prezentujemy też zdjęcia Polaków, którzy pozostali tam po wojnie.
W doborze materiału ilustracyjnego opieramy się przede wszystkim na zbiorach naszej Kolekcji Krzemienieckiej, dzięki czemu ekspozycja jest nie tylko przypomnieniem historii miasta, ale też prezentacją zgromadzonych w muzeum pamiątek: fotografii, pocztówek, różnego typu archiwaliów, wydawnictw i obrazów.
Dla starszego pokolenia wystawa stanowić może nostalgiczną podróż w przeszłość, dla młodszego – przybliżenie wyjątkowej roli Krzemieńca w naszej kulturze, dla zagranicznych turystów – świadectwo polskiego charakteru miasta, będącego niegdyś chlubą Rzeczypospolitej.
Wydawnictwem towarzyszącym ekspozycji jest bogato ilustrowany informator
W objęciach “Wielkiego Brata”. Sowieci w Polsce 1944-1993
26 kwietnia-30 czerwca 2008
Wystawa przygotowana została przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Warszawie. Na 55 planszach zaprezentowano około 150 zdjęć ukazujących różne formy uzależnienia Polski od Związku Radzieckiego. Zasadnicza część ekspozycji obejmuje lata 1944-1993. Jednak jej autorzy zaprezentowali szerszy kontekst stosunków polsko-radzieckich, począwszy od wojny polsko-bolszewickiej, przez pakt Ribbentrop-Mołotow, Zbrodnię Katyńską, konferencję w Jałcie, aż po opuszczenie terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez ostatnie oddziały Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej w 1993 roku.
Wystawa obejmuje nie tylko zagadnienia polityczne, gospodarcze, ale również kulturalne oraz dotyczące relacji międzyludzkich i sposobów wzajemnego postrzegania.
Ekspozycja jest kolejnym etapem zorganizowanego przez warszawski OBEP cyklu imprez na temat metod, skali i form uzależnienia Polski od ZSRR, który rozpoczął się konferencją naukową “W objęciach >>Wielkiego Brata<<. Sowieci w Polsce 1939-1993”.
Budujemy nowy dom, jeszcze jeden nowy dom…
Dzień powszedni Warszawy w okresie stalinowskim 1945 – 1956
wystawa w Muzeum Niepodległości
20. 12. 2007. – 13. 04. 2008.
Wystawa zorganizowana we współpracy z Muzeum Historycznym m. st. Warszawy prezentuje codzienną rzeczywistość miasta w okresie dźwigania się z ruin i likwidowania skutków wojny i okupacji, ale też i terroru politycznego epoki stalinowskiej. Ludzie, którzy przeżyli koszmar okupacji hitlerowskiej, cieszyli się życiem, nie zawsze i do końca zdając sobie sprawę, ze tamta okupacja – hitlerowska – została zastąpiona drugą – radziecką. Bolesną, bo z pomocą i za pośrednictwem Polaków pozostających na usługach Moskwy. Prześladowaniom przeciwników władzy tzw. ludowej, a wiec rzeczników niepodległej, demokratycznej Polski, towarzyszyły wysiłki zjednania społeczeństwa pod hasłem odbudowy zniszczonego wojna kraju. Wysiłki te przynosiły efekty, jako ze ludzie patriotyczni i odpowiedzialni za losy kraju czuli się w obowiązku stanąć “na posterunku”. Dużą rolę odegrało tez ogólne zmęczenie wojną i poczuciem niepewności i tymczasowości. Na wystawie zaprezentowane zostały fotogramy przedstawiające Warszawę tamtych czasów, jak też charakterystyczne dla epoki socrealizmu przedstawienia malarskie, rzeźbę, wyroby rzemiosła artystycznego. Obok przedmiotów codziennego użytku – plakaty, gazety, ale także wyposażenie pokoju przesłuchań w Urzędzie Bezpieczeństwa, jak też drobiazgi należące do prominentów tamtej epoki. Szarość, banalność zła – to przesłanie wystawy przeznaczonej dla młodzieży, która nie pamięta tamtych czasów.
