Okres walk o niepodległość i granice
Zbiory dokumentujące okres walk o niepodległość i granice oraz utrwalania suwerennego bytu państwa polskiego (przełom XIX/XX w., lata 1914 – 1921)
Muzeum posiada bogaty zbiór obiektów o charakterze symboliczno-patriotycznym i niepodległościowym. Należą do nich m.in. druki-litografie okolicznościowe, cegiełki, medale, medaliony i plakietki upamiętniające rocznice historyczne i bohaterów narodowych, odznaczenia, odznaki, żetony, znaczki i pamiątki z lat 1914-1920. Interesującym zespołem są pocztówki patriotyczne, zdobione kartuszami herbowymi, wizerunkami orła w koronie oraz przedstawiające alegorie wybitnych postaci. Bardzo ważną grupę muzealiów stanowią polskie plakaty o tematyce patriotycznej, pochodzące m. in. z okresu międzywojennego.
Ze szczególnym pietyzmem kolekcjonowane są pamiątki dotyczące Józefa Piłsudskiego, Legionów Polskich, Polskiej Organizacji Wojskowej i inne muzealia związane z odzyskaniem niepodległości w 1918 roku. Należą do nich dokumenty oraz okolicznościowe plakiety, medale, rzeźby, płaskorzeźby, litografie i portrety olejne z wizerunkiem Marszałka. W grupie archiwaliów na uwagę zasługują obwieszczenia, rozkazy i odezwy wydane przez Naczelne Dowództwo Wojsk Polskich w Warszawie. Muzeum posiada też szereg dzieł sztuki i bogatą dokumentację fotograficzną poświęconą Legionom Polskim oraz kilka serii pocztówek przedstawiających sceny z żołnierskiego życia. Znaczący zbiór stanowią zdjęcia dotyczące Korpusu Ochrony Pogranicza.
Od kilku lat gromadzone są archiwalia, realia i pamiątki związane z ruchem narodowym. W 2006 roku pozyskano do zbiorów m.in. brązowy odlew popiersia Romana Dmowskiego oraz sztandar Stronnictwa Narodowego powiatu łomżyńskiego wykonany w 1926 roku.
