W czwartek 20 grudnia 2018 r. w samo południe
w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej
otwarta zostanie
GALERIA RZEŹBY POLSKIEJ LAT 50. XX WIEKU
Przedsięwzięcie zrealizowane w ramach projektu „Zwiększenie dostępności do kultury i zachowanie dziedzictwa narodowego poprzez poszerzenie oferty wystawienniczej oraz stworzenie centralnego Magazynu Zbiorów Muzeum Niepodległości”.
Spotkanie poprowadzi Anna Więckowska.
Zapraszamy.
Inspiracją do utworzenia galerii rzeźby był obraz. Zatytułowany „Manifestacja pierwszomajowa w 1905 roku”, dzieło malarzy tzw. szkoły sopockiej. Jego autorzy to ośmioro wybitnych polskich artystów: Krystyna Łada-Studnicka, Juliusz Studnicki, Stanisław Teisseyre, Teresa Pągowska, Józefa Wnukowa, Jan Wodyński, Hanna Żuławska i Jacek Żuławski. Obraz powstał w roku 1951, a już w następnym zdobył III nagrodę na III Ogólnopolskiej Wystawie Plastycznej. Płótno o wymiarach 275 x 575 cm jest znakomitym tłem dla wybranych rzeźb polskich tego okresu. Niestety obraz musiał zostać poddany konserwacji, dlatego tymczasowe tło dla wybranych rzeźb stanowią trzy inne obrazy reprezentujące sztukę polską lat 50. XX wieku.
Socrealizm, którego podstawowe reguły sformułowane zostały podczas Zjazdu Pisarzy Radzieckich w Moskwie w 1934 r., w Polsce pojawił się w latach 40. i panował w pierwszej połowie lat 50. XX wieku. Była to sztuka propagandowa, jej głównym celem miały być nie wartości artystyczne, lecz umacnianie pozycji władzy. Realizm opatrzony przymiotnikiem „socjalistyczny” oznaczał kreowanie sztucznego, fikcyjnego świata odpowiadającego partyjnej utopii.
Wprowadzenie tej doktryny w malarstwie krytycy sztuki postulowali już w roku 1946. Nawoływali do realizmu rozumianego jako zwrot ku człowiekowi i przedmiotowi. Miały to być formy proste i czytelne dla każdego obywatela. Oficjalna deklaracja socjalizmu nie tylko w sztukach plastycznych, lecz także w literaturze przyjęta została podczas odbywającego się w styczniu 1949 r. Zjazdu Literatów w Szczecinie. Proklamowano sztukę „narodową w formie i socjalistyczną w treści”. W praktyce odwoływano się do konwencji przedstawiania w duchu XIX-wiecznego realizmu i akademizmu, w warstwie treściowej zaś do ukazywania optymizmu towarzyszącego politycznemu zaangażowaniu w rozwój gospodarczy i kulturalny kraju. Główne hasła socrealizmu to: budowa, praca, człowiek, pokój. Artyści tworzący w duchu socrealizmu ukazywali robotników na budowie, chłopów na traktorach, pracę górników, bohaterów rewolucji. Schemat był prosty: na pierwszym planie pojawiali się przodownicy pracy. Twórcy, którzy dostosowali się do doktryny, przeważnie wywodzili się jeszcze z przedwojennych organizacji lewicowych, a kształcili się na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie albo Warszawie. Szczególną formą malarstwa socrealistycznego była praca kolektywna. Jednym z ważniejszych obrazów z tego okresu jest „Manifestacja pierwszomajowa w 1905 roku”.
Otwarcie Galerii Rzeźby
Czwartek 20 grudnia 2018 r. o g. 12.00
Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej
ul. Skazańców 25