“Zrozumieć kulturę”.
Dyskusja heglowska o humanizacji natury przez kulturę
21 Marca 2017 r., godz. 17.00, Muzeum Niepodległości w Warszawie
Kultura w podstawowym znaczeniu jest humanizacją natury. Czynienie natury poddaną człowiekowi nie jednak zawsze przynosi dobre skutki. To od modelu kultury zależy spojrzenie człowieka na siebie i świat przyrody. Człowiek jest częścią natury będącej nie tylko jego otoczeniem, ale także nim samym. To co czyni przyrodzie, czyni sobie. Czy jednak jest świadomy zagrożenia, które jest jego dziełem? Przyjmijmy wypowiedź św. Jana Pawła II: „Nie można zbyt łatwo zakładać, że świadomość solidarności jest już dostatecznie rozwinięta przez sam fakt, że wszyscy znajdujemy się na pokładzie tego samego statku kosmicznego, jakim jest Ziemia”. Fakty pokazują, że eksploatacja Ziemi wymknęła się ludziom spod kontroli. „Jesteśmy jedynymi żywymi stworzeniami niszczącymi środowisko w którym żyjemy. Nie bierzemy pod uwagę nieznanych skutków takich poczynań destrukcyjnych. Ulegamy rozmaitym chorobom, których rozwojowi sprzyja nasze odgrodzenie się od przyrody oraz naturalnych metod leczenia”. (M. Szyszkowska, 2014)
Jaka jest zatem rola kultury w sytuacji podwójnego zagrożenia, które dotyczy jednocześnie człowieka i natury? Należy jej upatrywać w tworzeniu wspólnoty pomiędzy człowiekiem, a innymi bytami zamieszkującymi naszą planetę. Istnieje cecha wspólna człowieka i zwierząt, którą jest uspołecznienie. Ludzie uczestniczą w życiu społecznym, podobne zachowania zaobserwowano u zwierząt, np. delfinów i słoni. Niewątpliwy wpływ na kształt życia społecznego człowieka miało udomowienie psa, który polował razem z człowiekiem. Celem kultury względem natury powinno być uczynienie z naszej planety rajskiego ogrodu, w którym wszystkie gatunki żyją w harmonii i symbiozie. Kultura i natura powinny stanowić jedność.
Metoda dialektyki Georga Hegla zastosowana podczas dyskusji o humanizacji natury przez kulturę ma na celu zgłębienie zagadnienia współistnienia ich obu. Wg dialektyki Hegla każdemu prawdziwemu twierdzeniu odpowiada prawdziwe przeczenie, a każdej tezie – antyteza. Dyskusja heglowska to dyskusja w triadzie: teza, antyteza i synteza. Rozważania o humanizacji natury przez kulturę zostaną usytuowane na gruncie przyrody, socjologii i filozofii kultury.
Argumentów na poparcie tezy : Kultura zmienia naturę dostarczy Jolanta Dąbek.
Antytezy: Kultura nie zmienia natury w swojej argumentacji bronić będzie: Robert Łapiński.
Dyskusja ogólna, którą poprowadzi Aleksandra Magierecka pozwoli na odkrycie odpowiedzi na pytanie: Jak możliwa jest kultura bez natury?
