V Międzynarodowy Festiwal Filmów Historycznych i Wojskowych
W dniach od 09 do 13 września 2014 odbędzie się w Warszawie V Międzynarodowy Festiwal Filmów Historycznych i Wojskowych. Organizatorami jubileuszowej edycji są Towarzystwo Wiedzy Obronnej i Muzeum Niepodległości. Dlatego m.in. wszystkie projekcje festiwalowe zaplanowane zostały w siedzibie Muzeum, tj. w Pałacu Przebendowskich-Radziwiłłów przy Alei Solidarności 62. Szczegółowy program pokazów ogłoszony zostanie pod koniec sierpnia.
W roku 2014 organizacja MFFHiW została zmieniona. Dotychczasowy porządek festiwalu : od projekcji filmów do ogłoszenia werdyktu, został w tym roku odwrócony. Dlatego już na Gali Otwarcia Festiwalu, zaplanowanej 9.09.2014 na godz. 18.oo w Centrum Konferencyjnym MON przy Al. Zwirki i Wigury, poznamy laureatów festiwalu a przez kolejne cztery dni poznawać będziemy 48 festiwalowych filmów. Ich listę już dziś można znaleźć na stronie internetowej www.militaryfilmfestival.pl
Ogółem do trzech festiwalowych konkursów zgłoszonych zostało 78 filmów, nadesłanych z 11 krajów Europy, Azji i obu Ameryk. Komisja kwalifikacyjna dopuściła do festiwalu 32 filmy historyczne i 16 filmów wojskowych.
Dominującą grupę stanowią na festiwalu filmy dokumentalne. Są one skupione m.in. wokół kilku grup tematycznych, tj. nawiązujących np. do 70-lecia Wybuchu Powstania Warszawskiego lub odnoszących się do ważnych zjawisk i wybitnych indywidualności polskiej kultury – w tej grupie można odnaleźć bardzo ciekawy dokument związany z czasem narodzin tzw. szkoły polskiej, ważnego zjawiska kulturowego w powojennych dziejach kina, zawierający m.in. wypowiedzi najwybitniejszych polskich reżyserów tej formacji artystycznej. Swą mocną reprezentację ma też na tym festiwalu filmowa biografistyka, przywołująca wiele ważnych postaci polskich pisarzy, artystów plastyków, społeczników, samorządowców czy polityków dawno minionego czasu. Przez pryzmat ich losów ukazane są wydarzenia czasem zaskakujące, jak w przypadku prezydenta Starynkiewicza, czasem zastanawiające, jak w przypadku polityka Ignacego Paderewskiego a najczęściej wręcz tragiczne, jak w przypadku pamiętnikarza dr Zygmunta Klukowskiego, który z perspektywy swej lekarskiej praktyki doświadczał wojennych okrucieństw przetaczających się przez Zamojszczyznę, najpierw czasu hitlerowskiej okupacji a potem represji sowieckiego i rodzimego aparatu władzy.
Ale są również malownicze odniesienia do historii dawnej, zawieszonej – jak np. irańska fabuła historyczna – gdzieś pomiędzy XI wiekiem n.e., gdy pomiędzy Persją i Chinami wytyczany był słynny jedwabny szlak morski a czasami europejskich wojen napoleońskich – polski dokument inscenizowany – gdy podczas tzw. kampanii rosyjskiej, ekspedycja cesarza Francuzów Napoleona, zatrzymała się na terenach polskiej Warmii. Aż po lata dwudzieste poprzedniego stulecia – ciekawy polski dokument przywołujący czas budowy portu i miasta Gdynia – gdy odradzająca się Rzeczypospolita tworzyła i realizowała ambitne plany rozwoju Polski.
W tegorocznym repertuarze widzowie festiwalu odnajdą zarówno liczne monografie faktów, dokumenty poświęcone pojedynczym epizodom minionego czasu, jak i filmowe syntezy dokumentalne próbujące uchwycić nie tylko istotę dawnych konkretnych zdarzeń historycznych ale i próby ukazania logiki, z jakiej one kiedyś wypływały. W tej grupie wyraźnie wybijają się zwłaszcza dwa syntetyczne opracowania dokumentalne, tj. francuski dokument o Powstaniu Warszawskim oraz łotewski film syntetyzujący obraz sowieckiego imperium.
Szczególną wartością programową V MFFHiW wydaje się nagromadzenie w jednym miejscu i w jednym czasie całego szeregu – niedostępnych dotąd w Polsce – dokumentów filmowych ilustrujących tragiczną drogę do wolności, którą w XX wieku przeszły narody Europy Środkowo-Wschodniej, najpierw ciężko doświadczone barbarzyństwem II wojny światowej a zaraz potem wtrącone przez aliantów w orbitę sowieckich wpływów. Właściwie o większości wydarzeń, które przywołuje ta grupa festiwalowych filmów, świat już czasem gdzieś coś słyszał. Okazuje się jednak, że co innego bardzo ogólnie coś wiedzieć, a co innego zobaczyć to na własne oczy, np. te niewyobrażalne bestialstwa z getta w białoruskim Mińsku, dokumentację eksterminacji Polaków na Wołyniu, relacje ostatnich żyjących uczestników 10-cio letniej wojny partyzanckiej Litwinów z Sovietami, czy obrazy metodycznej likwidacji partyzantki węgierskiej podczas przetaczania się sowieckiego frontu przez rumuńsko-węgierskie pogranicze, albo też wręcz reporterskie zapisy – całkiem współczesnych – problemów Łotyszy, borykających się z alternatywną wizją swojej historii, prezentowaną przez ich rosyjskojęzyczną mniejszość narodową …
Filmy różnych autorów, z różnych państw, podejmujące różne aspekty niezwykle trudnej problematyki, związanej z nie wszędzie, i nie do końca jeszcze, zagojonymi wojennymi ranami Europy Środkowo-Wschodniej – spotkają się w tym roku na naszym festiwalu tylko jeden raz, właśnie w sali warszawskiego Muzeum Niepodległości.
Już teraz serdecznie zapraszamy kinomanów i miłośników historii
Andrzej Brzoza Dyrektor Programowy V MFFHiW
