JÓZEF KLECZYŃSKI


(1841-1900)

Statystyk i ekonomista, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w młodości konspirator i powstaniec

Ur. 27 X 1841 na Podolu w rodzinnym majątku Ihnatków. Podczas nauki w gimnazjum realnym w Warszawie zaangażował się w działalność konspiracyjną, brał udział w pierwszych manifestacjach patriotycznych w stolicy. Aresztowany 1 XI 1860  za rozlepianie ulotek antycarskich oraz oblanie cuchnącym płynem loży cesarskiej w teatrze przed spektaklem, na którym miał być obecny car Aleksander II i osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, zwolniony 30 VI 1861. Po uwolnieniu dokończył naukę w gimnazjum, później podjął studia w warszawskiej Szkole Głównej na Wydziale Prawa i Administracji. Przerwał jednak naukę, biorąc udział w powstaniu styczniowym. Po upadku powstania na emigracji; w Heidelbergu w 1867 ukończył studia prawnicze. Po powrocie do kraju w 1869 osiadł w Galicji. Był pracownikiem naukowym na Uniwersytecie Lwowskim, a od 1880 na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie został profesorem. Jego zainteresowania naukowe obejmowały statystykę historyczną, demografię, metodologię badań statystycznych, naukę o administracji oraz prawo państwowe. Na UJ pełnił przejściowo funkcję dziekana Wydziału Prawa w 1890/91 oraz godność rektora w 1898/99, wchodząc z tego tytułu w skład Sejmu Krajowego. W 1893 został członkiem korespondentem Akademii Umiejętności, był też członkiem korespondentem Centralnej Komisji Statystycznej w Wiedniu oraz członkiem korespondentem Międzynarodowego Instytutu Statystycznego. Pionier polskich badań w dziedzinie statystyki i demografii historycznej. W 1884  założył Miejskie Biuro Statystyczne w Krakowie, którym kierował do końca życia. Zmarł w Zakopanem 21 IX 1900, pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

 

Muzeum X Pawilonu – kartoteka więźniów Cytadeli.