W 2022 roku przypada 125. rocznica urodzin mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” – ostatniego żołnierza Września. Z tej okazji 29 grudnia w Muzeum Niepodległości odbyła się w naszym Muzeum pierwsza odsłona Roku mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” na Mazowszu. Rok 2022 na Mazowszu Sejmik Mazowiecki ustanowił Rokiem majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” i Mirona Białoszewskiego.
W hallu Przebendowskich/Radziwiłłów zaprezentowaliśmy tytułową planszę wystawy „Hubal – Henryk Dobrzański 1897-1940”. Pełna odsłona w końcu stycznia 2022 roku. Inauguracji wystawy dokonali: dr Tadeusz Skoczek (Dyrektor Muzeum Niepodległości ), dr Beata Michalec (Zastępca Dyrektora ds. Programowych), Jan Engelgard (kierownik Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej). Obecni byli także Sylwester Chołast (Dyrektor Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych) oraz Leszek Więckowski (firma Wersus-Nauka z Ziębic). Zgromadzeni goście otrzymali okolicznościową publikację pt. „Krubki – mjr Hubal – munduru nie zdejmę, broni nie złożę”.
Został czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, a w maju 1921 roku otrzymał Krzyż Srebrny (V klasy) Orderu Virtuti Militari. W styczniu 1927 roku, nie ukończywszy jeszcze 30 lat, otrzymał awans do stopnia majora.
Major Henryk Dobrzański był nie tylko dobrym żołnierzem. Odnosił również liczne sukcesy sportowe, biorąc udział w konkursach hippicznych rozgrywanych w kraju i za granicą. Jako rezerwowy zawodnik brał udział w IX Olimpiadzie w Amsterdamie, gdzie polska reprezentacja zdobyła srebrny i brązowy medal. Dobrzański reprezentował Polskę na 11 międzynarodowych konkursach hippicznych, zdobywając 3 razy I miejsce, raz II miejsce oraz 24 dalsze.
We wrześniu 1939 roku uzyskał przydział na stanowisko zastępcy dowódcy 110. Pułku Ułanów. Pod koniec września w Janowie pod Kolnem dowódca pułku ppłk Jerzy Dąmbrowski podjął decyzję rozwiązania pułku. Major Dobrzański, skupiwszy wokół siebie grupę kilkudziesięciu żołnierzy, poszedł na pomoc walczącej jeszcze Warszawie. Gdy Warszawa upadła, Hubal, wiążąc swoje plany z nadejściem pomocy aliantów, podjął decyzję kontynuowania walki. Był zdania, iż nie należy biernie siedzieć i przyglądać się poczynaniom okupanta.
Major Dobrzański nigdy nie uważał się za partyzanta i nie był żadnym pierwszym partyzantem. Był ostatnim żołnierzem Rzeczypospolitej Polskiej, który w mundurze chciał przetrwać do czasu przyjścia odsieczy z zachodu.
środa, 29 grudnia 2021, godz. 12.00.
Muzeum Niepodległości
Pałac Przebendowskich/Radziwiłłów
al.Solidarności 62
(Sala multimedialna)