Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Wojciech Bogumił Jastrzębowski – w 190. rocznicę wydania Konstytucji dla Europy”
21 października 2021 roku w głównej siedzibie Muzeum Niepodległości odbyła się Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa pt. “Wojciech Bogumił Jastrzębowski – w 190. rocznicę wydania Konstytucji dla Europy”,
Tytułowa Konstytucja dla Europy, wydania wiosną 1831 roku w Warszawie, za sprawą Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego, była pierwszą polską próba opisania podstawowych praw przyszłej wspólnoty narodów europejskich. Podczas przerw w walkach o Warszawę ów sformułował tekst, zatytułowany: Wolne chwile żołnierza polskiego, czyli myśli o wiecznym pokoju między narodami ucywilizowanymi. Autograf traktatu z 30 kwietnia 1831 roku, zawierający obszerny tekst pod tytułem Niektóre myśli do prawa ustalającego wieczny pokój w Europie przetrwał w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, zaś egzemplarz Konstytucji dla Europy, wydrukowany wiosną 1831 roku na podstawie wspomnianego rozdziału – znajduje się w zbiorach Biblioteki Narodowej i jest udostępniany szerokiej publiczności w wersji elektronicznej.
Autor wspomnianego wyżej dokumentu przyszedł na świat w kwietniu 1799 roku w Szczepkowie-Giewartach koło Mławy (parafia Janowo), w rodzinie Macieja Jastrzębowskiego i Marianny z Leśnikowskich. Na kartach dziejów zapisał się jako człowiek wielu talentów: naukowiec, wynalazca, botanik, fizyk i zoolog. W roku 1816 ukończył Liceum Warszawskie, a 9 lat później – z odznaczeniem – studia na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Warszawskiego. Na tej czelni pracował też od roku 1828. W Powstaniu Listopadowym Jastrzębowski walczył jako artylerzysta. W dobie walk narodowo-wyzwoleńczych postulował, by nowa Europa nie składała się z krajów, ale – z zamieszkujących ją narodów. W 77 artykułach domagał się, między innymi: zaprowadzenia pokoju, zniesienia granic na kontynencie, ujednolicenia obowiązującego tu prawa, któremu będą podlegać wszyscy bez wyjątków mieszkańcy, czy ustanowienia wspólnych organów władzy, w których pospołu zasiądą przedstawiciele poszczególnych narodowości. Po upadku powstania W. B. Jastrzębowski powrócił do pracy naukowej, w latach 1836-1858 działał w Instytucie Agronomicznym. Na emeryturę przeszedł w roku 1874. Zmarł w Warszawie 30 grudnia 1882 roku, tu – spoczął na Starych Powązkach.
Podczas konferencji przyjrzeliśmy się bliżej wszechstronnym dokonaniom W. B. Jastrzębowskiego i próbowaliśmy zgłębić sens historycznego dokumentu, który stworzył. Wiele uwagi poświęciliśmy epoce, w której przyszło Mu żyć, ze szczególnym uwzględnieniem wspomnianego już wyżej zrywu przeciw tyranii carskiej.
Konferencja miała charakter interdyscyplinarny. Adresowana była przede wszystkim do humanistów: historyków, badaczy literatury, regionalistów i społeczników, ale także do przedstawicieli wszystkich nauk, jakimi parał się jej bohater. Pokłosiem obrad będzie recenzowana i punktowana (100 punktów w dziedzinie nauk humanistycznych) publikacja pokonferencyjna, zawierające treść wystąpień, zgłoszonych przez prelegentów.
Patronat nad wydarzeniem objął Marszałek Województwa Mazowieckiego oraz Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy.
21 października 2021 r., godzina 9:00
Sala Konferencyjna – Pałac Przebendowskich/Radziwiłłów,
Muzeum Niepodległości w Warszawie,
al. Solidarności 62
