Muzeum Niepodległości w Warszawie
zaprasza na spotkanie z cyklu
Polskie nekropolie na Obczyźnie
Pierwszy Rzymskokatolicki Cmentarz
i kościół Nawiedzenia NMP na Wyborgu w Sankt Petersburgu
prowadzenie
Regina Madej-Janiszek
4 listopada (poniedziałek) g. 17.00
Muzeum Niepodległości
al. Solidarności 62, Warszawa
W listopadzie 2013 roku rozpoczynamy w ramach spotkań w Muzeum Niepodległości w Warszawie nowy cykl zatytułowany „ Polskie nekropolie na Obczyźnie”. Uwarunkowania polityczne, historyczne i ekonomiczne zmuszały często Polaków do przemieszczania się z terenu Ziem Polskich i Polskiej Rzeczypospolitej w różne rejony Europy i świata . Nasi Rodacy – emigranci, zesłańcy i przesiedleńcy starali się na obcych sobie terenach zachować własną tożsamość narodową, kulturalną i religijną , wierzyli bowiem w możliwość powrotu do Ojczyzny. Niestety, nie wszystkim było to dane, duża część Polaków pozostała na zawsze na obcej ziemi. Podróżując po świecie często natrafiamy na polskie cmentarze i groby. Niektóre z nich są zadbane, widać w miejscowościach tych do dziś żyje wielu Polaków. Inne są zapomniane, tylko goście i turyści od czasu do czasu zapalają tam znicze na znak solidarności z rodakami zmarłymi na obczyźnie. Niestety , nie wszystkie cmentarze i groby Polaków zachowały się , niektóre zniszczył czas, inne działania militarne, a jeszcze inne zostały zlikwidowane celowo. W nowym cyklu schcemy przypomnieć miejsca rozsiane po całym świecie, gdzie spoczywają nasi rodacy, a zwłaszcza te cmentarze , które dziś już nie istnieją, choć w tamtejszej ziemi spoczywają prochy znanych i nieznanych Polaków.
Na pierwsze spotkanie poświęcone Rzymskokatolickiemu Cmentarzowi z kościołem Nawiedzenia NMP oraz sąsiadującym z nim cmentarzem cholerycznym na Stronie Wyborskiej w Sankt Petersburgu zapraszamy tuż po Święcie Zmarłych i Zaduszkach w poniedziałek 4 listopada o godz. 17. 00. Pochowano tam wielu generałów, profesorów uczelni petersburskich, dostojników Kościoła Katolickiego, w tym metropolitów mohylewskich, członków rodzin arystokratycznych, m.in. Potockich, Tyszkiewiczów, Grabowskich i innych Na Wyborskim cmentarzu pochowano najprawdopodobniej Józefa Wincentego Piotra Piłsudskiego – uczestnika Powstania Styczniowego, ojca marszałka Józefa Klemensa Piłsudskiego, a na cholerycznym spoczywają prochy Marii Szymanowskiej – polskiej pianistki i kompozytorki znanej w Europie, matki Celiny Szymanowskiej, żony Adama Mickiewicza. Po zwycięstwie rewolucji październikowej w nowej Rosji Radzieckiej skrzętnie zacierano ślady pamięci o ludziach pochowanych na Stronie Wyborskiej , cmentarz nie był potrzebny. Większość nagrobków została wywieziona jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, a po wojnie teren został przeznaczony na zabudowania gospodarcze i przedłużenie ulicy Mineralnej. Kościół Nawiedzenia NMP przetrwał, ale wykorzystywany był także do celów nie religijnych. Dopiero w 2005 r. budynek został zwrócony Kościołowi Rzymskokatolickiemu, a księża Werbiści (Zgromadzenie Słowa Bożego), wśród nich Polacy, podjęli działania zmierzające do skupienia wokół świątyni środowiska katolickiego mieszkającego w Sanki Petersburgu.